Öz
Bu çalışma; 2013 yılı Nisan ile 2014 yılı Ocak
ayları arasında gölü temsil edecek şekilde seçilen 9 istasyonda mevsimsel
olarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmada
Eğirdir Gölü’nün su kalitesi durumunun belirlenmesi amacıyla fiziko-kimyasal su
kalitesi analizleri gerçekleştirilmiştir. Su sıcaklığı, çözünmüş oksijen,
oksijen doygunluğu (saturasyon), pH, elektriksel iletkenlik ve tuzluluk
parametreleri yerinde ölçülürken bulanıklık, kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ),
sülfat (SO4-2), karbonat (CO3-2) ve
bikarbonat (HCO3-2) alkalinitesi, kalsiyum (Ca+2),
magnezyum (Mg+2), toplam sertlik (TS), amonyum (NH4+1),
potasyum (K+1), sodyum (Na+1), silisyum (Si+1),
nitrit (NO2-1), nitrat (NO3-1),
orto-fosfat (O-PO4-3) ölçümleri laboratuvarda titrimetrik
ve spektrofotometrik yöntemlerle tayin edilmiştir. Çalışma sonucunda yerinde
ölçülen parametrelerden ortalama olarak; su sıcaklığı 14,2 °C;
çözünmüş oksijen 9,05 mg/L; pH 8,78; saturasyon %90,0; elektriksel iletkenlik
383,4 μS/cm ve tuzluluk 0,28 ppt olarak belirlenmiştir. Laboratuvarda
gerçekleştirilen parametrelerden ortalama olarak göl
suyu bulanıklık düzeyi 1,08 NTU; KOİ 17,0 mg/L; SO4-2 26,57 mg/L; O-PO4-3 0,05 mg/L; NH4+1
0,035 mg/L; NO2-1 0,032 mg/L; NO3-1
1,2 mg/L; CO3-2 alkalinitesi 21,1 mg/L; HCO3-
alkalinitesi 197,55 mg/L; Ca+2 23,46 mg/L; Mg+2 34,80
mg/L; toplam sertlik 20 oF; K+1 2,82 mg/L; Na+1
9,57 mg/L ve Si+1 1,215 mg/L olarak belirlenmiştir. Çalışma sonucunda Eğirdir Gölü su kalitesinin Kıta
içi su kalite standartları göre fiziksel ve bazı kimyasal parametreler
açısından I.Sınıf su karakterinde (Yüksek kaliteli su) olduğu, bununla birlikte
azot ve fosfor düzeyleri açısından dikkat edilmesi gerektiği, bu kapsamda gölün korunabilmesi adına havzanın
özelliklerine göre iyi bir koruma-kullanma planı uygulanması ve gerekli
önlemlerin alınması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Eğirdir Gölü fiziko-kimyasal parametre mevsimsel değişim su kalitesi
Kaynakça
- Akın, M., Akın, G., 2007. Suyun Önemi, Türkiye’de Su Potansiyeli, Su Havzaları ve Su Kirliliği, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 47 (2): 105-118.
- Anonim, 1999. İçme Suyu Kaynağı Olarak Eğirdir Gölü’nün Korunması Projesi, Hacettepe Üniversitesi, Çevre Uygulama ve Araştırma Merkezi, Ankara, 156 s.
- Anonim, 2016. Yüzeysel Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliği. 10 Ağustos 2016 Tarih ve 29737 sayılı Resmi Gazete. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Ankara.
- APHA, 1995. American Public Health Association: Standard methods for the examination of water and wastewater, s 1-1134, 14th Edition Washington DC, USA.
- Atalık, A., 2006. Küresel Isınmanın Su Kaynakları ve Tarım Üzerine Etkileri, Bilim ve Ütopya Dergisi, 139: 18-21.
- Bulut, C., Atay R., Uysal, K., 2009. Eğirdir Gölü’nde Fiziko-Kimyasal Parametrelerin Mevsimsel Değişimi ve Limnolojik Açıdan Değerlendirilmesi. Anadolu University Journal of Science and Technology, 10 (2), 447-454.
- Dağlı, H., 2005. İçme Suyu Kalitesi ve İnsan Sağlığına Etkileri, Bizim İller Dergisi, İller Bankası Aylık Yayın Organı, 3, 16-21.
- Egemen, Ö., Sunlu, U., 1996. Su Kalitesi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınları Yayın No:14. Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir, 153s.
- Erk’akan, F.G, Bayrak, M., 1992. Eğirdir Gölü Stok Tespiti. TÜBİTAK DEBÇAĞ 97/G 143 syf.
- Goldman, C. R., and Horne, A.J., 1983. Limnology. McGraw-Hill Book Co., New York. 464 p. https://doi.org/10.4319/lo.1984.29.2.0447b
- Göksu, M.Z.L., 2003. Su Kirliliği Ders Kitabı. Çukurova Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınları No:7, 232s. Adana.
- Güler, Ç., Çobanoğlu, Z., 1997: Pestisitler. Çevre Sağlığı Temel Kaynak Dizisi No: 52.
- Güneş, K., Tüfekçi, H., Karakaş, D., Morkoç, E., Tüfekçi, V., Okay, O., Tolun, L., Karakoç, T. 2001. Egirdir Gölü Havzasının Evsel Atık Sularının Arıtımına Yönelik Master Plan Hazırlanması ve Göl Su Kalitesinin İzlenmesi. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi, Enerji Sistemleri ve Çevre Araştırma Enstitüsü, Kocaeli, 229 s.
- Güneş, K., (ve diğer.)., 2011. İçme ve kullanma suyu kaynağı olarak kullanılan Eğirdir gölü havza koruma planı ve özel hüküm belirlenmesi projesi. Proje sonuç raporu. Proje no:5098116. TÜBİTAK-MAM, Gebze, Kocaeli, 400 syf.
- Numann, W., 1958. Limnological and fisheries studies on certain Anatolian lakes and the special analysis about carp populations of living in those lakes. [Anadolu göllerinde limnolojik ve balıkçılık ilmi bakımından araştırmalar ve bu göllerde yaşayan sazanlar hakkında özel bir etüd]. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Hidrobiyoloji Araştırma Enstitüsü Yayınları Kitaplar Serisi 7, İstanbul, 114 pp.
- Sezen, G., 2008. Sarımsaklı Baraj Gölü (Kayseri) Fitoplanktonu ve Su Kalitesi Özellikleri. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, 230 syf.
- Sönmez, A.Y., Hisar, O., Karataş, M., Arslan ,G., Aras, M.S., 2008. Sular Bilgisi Kitabı, Nobel Yayın Dağıtım, Yayın No: 1258, Fen Bilimleri: 64, Ankara.
- Tanyolaç, J., 2000. Limnoloji Ders Kitabı. Hatiboğlu Yayıncılık, Ankara
- WWF, 2013. Eğirdir Gölü’nde Kirlilik Durumu ve Kirlilik Kaynakları Modelleme Çalışması Raporu (Yedi Renkli Göle Yedi Renkli Hayat Projesi).
- Yağcı, M.A., Alp, A., Akın, Ş., Yağcı, A., Bilgin, F., Atay, R., Dölcü, B., Uysal, R., Cesur, M., Bostan, H, Yeğen, V., 2013. Eğirdir Gölü’ne Atılan Gümüş Balığı’nın (Atherina boyeri Risso, 1810) Besin Zincirindeki Etkileri. Tagem Haysüd Projesi.
- Yanık, T., Aras, N.M., Çiltaş, A. K., 2001. Su Kalitesi Ders Kitabı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Yayınları No:225, Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Ofset Tesisi, Erzurum, 142s.
- Zeybek, M., Kalyoncu, H., Ertan, Ö.O., 2012. Eğirdir ve Kovada göllerini bağlayan Kovada kanalı ile göllerin kanala yakın bölümünde trofik durumun belirlenmesi, Su Ürünleri Dergisi, Ege Journal Fish Aquatic Sciences 29 (3): 137-141. https://doi.org/10.12714/egejfas.2012.29.3.06
Öz
This study was carried out seasonally in 9 stations selected to represent the lake in between April 2013 and January 2014. Physico-chemical water quality analyzes were carried out in order to determine water quality parameters of Egirdir Lake. Water temperature, dissolved oxygen, oxygen saturation, pH, electrical conductivity and salinity parameters were measured in situ. Turbidity, chemical oxygen demand (COD), sulphate (SO4-2), carbonate (CO3-2) and bicarbonate (HCO3-2) alkalinity, calcium (Ca+2), magnesium (Mg+2), total hardness (TS), ammonium (NH4+1), potassium (K+1), sodium (Na+1), silicon (Si+1), nitrite (NO2-1), nitrate (NO3-1) and orthophosphate (O-PO4-3) were determined by titrimetric and spectrophotometric methods in the laboratory. On the average of the parameters in the obtained; water temperature 14,2 oC; dissolved oxygen 9,05 mg/L; pH 8,78; saturation 90,0%; electrical conductivity 383,4 μS/cm and salinity 0,28 ppt as was determined. Parameters performed in the laboratory, on average, the turbidity 1,08 NTU; COD 17,0 mg/L; SO4-2 26,57 mg/L; O-PO4-3 0,05 mg/L; NH4+ 1 0,035 mg/L; NO2-1 0,032 mg/L; NO3-1 1,2 mg/L; CO3-2 alkalinity 21,1 mg/L; HCO3-2 alkalinity 197,55 mg/L; Ca+ 2 23,46 mg/L; Mg+ 2 34,80 mg/L; TS 20 oF; K+ 1 2,82 mg/L; Na+1 9,57 mg/L and Si+ 1 1,215 mg/L as was determined. As a result of the study, it was determined that water quality of Egirdir Lake is Class I water quality (High quality water) in terms of physical and some chemical parameters according to inland water quality standards. However, attention has to be paid to nitrogen and phosphorus. In this context, it is necessary to apply a good protection-use plan and program according to the characteristics of the basin and to take the necessary precautions in order to protect the lake.
Anahtar Kelimeler
Egirdir Lake seasonal change water quality physico-chemical parameter
Kaynakça
- Akın, M., Akın, G., 2007. Suyun Önemi, Türkiye’de Su Potansiyeli, Su Havzaları ve Su Kirliliği, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 47 (2): 105-118.
- Anonim, 1999. İçme Suyu Kaynağı Olarak Eğirdir Gölü’nün Korunması Projesi, Hacettepe Üniversitesi, Çevre Uygulama ve Araştırma Merkezi, Ankara, 156 s.
- Anonim, 2016. Yüzeysel Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliği. 10 Ağustos 2016 Tarih ve 29737 sayılı Resmi Gazete. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Ankara.
- APHA, 1995. American Public Health Association: Standard methods for the examination of water and wastewater, s 1-1134, 14th Edition Washington DC, USA.
- Atalık, A., 2006. Küresel Isınmanın Su Kaynakları ve Tarım Üzerine Etkileri, Bilim ve Ütopya Dergisi, 139: 18-21.
- Bulut, C., Atay R., Uysal, K., 2009. Eğirdir Gölü’nde Fiziko-Kimyasal Parametrelerin Mevsimsel Değişimi ve Limnolojik Açıdan Değerlendirilmesi. Anadolu University Journal of Science and Technology, 10 (2), 447-454.
- Dağlı, H., 2005. İçme Suyu Kalitesi ve İnsan Sağlığına Etkileri, Bizim İller Dergisi, İller Bankası Aylık Yayın Organı, 3, 16-21.
- Egemen, Ö., Sunlu, U., 1996. Su Kalitesi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınları Yayın No:14. Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir, 153s.
- Erk’akan, F.G, Bayrak, M., 1992. Eğirdir Gölü Stok Tespiti. TÜBİTAK DEBÇAĞ 97/G 143 syf.
- Goldman, C. R., and Horne, A.J., 1983. Limnology. McGraw-Hill Book Co., New York. 464 p. https://doi.org/10.4319/lo.1984.29.2.0447b
- Göksu, M.Z.L., 2003. Su Kirliliği Ders Kitabı. Çukurova Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınları No:7, 232s. Adana.
- Güler, Ç., Çobanoğlu, Z., 1997: Pestisitler. Çevre Sağlığı Temel Kaynak Dizisi No: 52.
- Güneş, K., Tüfekçi, H., Karakaş, D., Morkoç, E., Tüfekçi, V., Okay, O., Tolun, L., Karakoç, T. 2001. Egirdir Gölü Havzasının Evsel Atık Sularının Arıtımına Yönelik Master Plan Hazırlanması ve Göl Su Kalitesinin İzlenmesi. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi, Enerji Sistemleri ve Çevre Araştırma Enstitüsü, Kocaeli, 229 s.
- Güneş, K., (ve diğer.)., 2011. İçme ve kullanma suyu kaynağı olarak kullanılan Eğirdir gölü havza koruma planı ve özel hüküm belirlenmesi projesi. Proje sonuç raporu. Proje no:5098116. TÜBİTAK-MAM, Gebze, Kocaeli, 400 syf.
- Numann, W., 1958. Limnological and fisheries studies on certain Anatolian lakes and the special analysis about carp populations of living in those lakes. [Anadolu göllerinde limnolojik ve balıkçılık ilmi bakımından araştırmalar ve bu göllerde yaşayan sazanlar hakkında özel bir etüd]. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Hidrobiyoloji Araştırma Enstitüsü Yayınları Kitaplar Serisi 7, İstanbul, 114 pp.
- Sezen, G., 2008. Sarımsaklı Baraj Gölü (Kayseri) Fitoplanktonu ve Su Kalitesi Özellikleri. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, 230 syf.
- Sönmez, A.Y., Hisar, O., Karataş, M., Arslan ,G., Aras, M.S., 2008. Sular Bilgisi Kitabı, Nobel Yayın Dağıtım, Yayın No: 1258, Fen Bilimleri: 64, Ankara.
- Tanyolaç, J., 2000. Limnoloji Ders Kitabı. Hatiboğlu Yayıncılık, Ankara
- WWF, 2013. Eğirdir Gölü’nde Kirlilik Durumu ve Kirlilik Kaynakları Modelleme Çalışması Raporu (Yedi Renkli Göle Yedi Renkli Hayat Projesi).
- Yağcı, M.A., Alp, A., Akın, Ş., Yağcı, A., Bilgin, F., Atay, R., Dölcü, B., Uysal, R., Cesur, M., Bostan, H, Yeğen, V., 2013. Eğirdir Gölü’ne Atılan Gümüş Balığı’nın (Atherina boyeri Risso, 1810) Besin Zincirindeki Etkileri. Tagem Haysüd Projesi.
- Yanık, T., Aras, N.M., Çiltaş, A. K., 2001. Su Kalitesi Ders Kitabı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Yayınları No:225, Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Ofset Tesisi, Erzurum, 142s.
- Zeybek, M., Kalyoncu, H., Ertan, Ö.O., 2012. Eğirdir ve Kovada göllerini bağlayan Kovada kanalı ile göllerin kanala yakın bölümünde trofik durumun belirlenmesi, Su Ürünleri Dergisi, Ege Journal Fish Aquatic Sciences 29 (3): 137-141. https://doi.org/10.12714/egejfas.2012.29.3.06
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Mart 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 11 Nisan 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019Cilt: 36 Sayı: 1 |