Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Etik Prensipler ve Yayın Politikası

Yayın politikası
Tüm başvurular editör incelemesine tabidir ve tüm araştırma makaleleri hakem değerlendirmesi için en az iki hakeme iletilecektir. Gerekli koşullar sağlanmadığında, dergide yayınlanması uygun olmayan makaleler için derhal ret kararı verilebilir. Bu makaleler genellikle daha fazla hakem değerlendirmesine gönderilmez, ancak Editör tarafından ret kararı için yorum yapılabilir. Editör, kabul edilmeyen makaleler hakkında herhangi bir yazışmaya girmeyecektir. Editörler, editoryal ve edebi düzeltmeler yapma hakkını saklı tutar. İfade edilen görüşler veya savunulan politikalar, editörlerin, yayıncının veya AÇBİD'in görüşlerini veya politikalarını yansıtmak zorunda değildir.


Görevi kötüye kullanma iddiaları
COPE'un ortaya koymuş olduğu kriterleri esas olarak alan EJOMS , görevi kötü kullanma yönünde dile getirilen endişeleri veya sorunları ele alma sürecine uymayı kabul etmekteyiz.

Yazarlık ve katkıda bulunma
EJOMS, yazarlık ve katkıda bulunma gerekliliklerinin yanı sıra olası anlaşmazlıkların yönetilmesine ilişkin süreçler için açık politikalar (çalışmaya kimin ve hangi sıfatla katkıda bulunduğuna dair şeffaflığa izin veren) uygulamaktadır.
Tüm yazarlar aşağıdakilerin hepsine önemli katkılarda bulunmuş olmalıdır:
1. Çalışmanın konsepti ve tasarımı veya verilerin elde edilmesi veya verilerin analizi ve yorumlanması,
2. Makalenin taslağını hazırlamak veya önemli bilimsel ve entelektüel içerik için eleştirel olarak gözden geçirmek,
3. Gönderilecek versiyonun son onayı.
Hastalarının makalede kullanılmasına izin veren küçük katkıda bulunanlar ve katkıda bulunmayan klinisyenler teşekkür edilmelidir.


Şikayetler ve itirazlar
EJOMS, dergi, çalışanları, yayın kurulu veya yayıncıya yönelik şikayetlerin ele alınması için açıkça tanımlanmış bir sürece sahiptir. Bu tür şikayet ve itirazları dergimizin gelişimi için fırsat olarak görmekteyiz. Şikayet ve itiraz durumunun yazılı olarak editörlüğümüze ulaştığında sürecimiz başlatılacaktır. Bu süreç şu şekildedir;

  • Şikayet ve itiraz, editör yardımcıları tarafından değerlendirilir ve ilgili alan editörlerine iletir. Şikayet veya itiraz bu ekip tarafından çözülemez ise sorun baş editöre iletilir.
  • Baş editör, bilim alanının kıdemli üyelerden oluşan Etik Komiteye sorunu iletip çözüm için danışmanlık talep edebilir.
  • Şikayetci sonuçtan memnun olmaz ise sorun baş editör tarafından tekrar değerlendirilir ve 1 ay içerisinde net bir cevap verir.

Çıkar çatışmaları / Rekabet eden çıkarlar


Çıkar çatışmalarının açık tanımları ve yazarların, hakemlerin, editörlerin, dergilerin ve yayıncıların çıkar çatışmalarının yönelik süreçler şu şekildedir;
Çıkar çatışması, bir araştırmacının veya yazarın, ilgili araştırma veya çalışma konusunda kişisel veya finansal bir çıkarının olması durumunu ifade eder. Çıkar çatışması, araştırma sonuçlarının tarafsızlığını veya güvenilirliğini sorgulayabilecek bir durumu işaret eder. Bu nedenle, bilimsel yayınlarda çıkar çatışmalarının açıkça belirtilmesi ve yönetilmesi önemlidir. EJOMS, tüm yazarların olası çıkar çatışması kaynaklarını açıklamasını istemektedir. Bu çıkar çatışması kaynakları, yazarların makalelerinde açıkladıkları işle doğrudan ilişkili olduğunda açıklanmalıdır. Çıkar çatışması potansiyel kaynakları arasında, patent veya hisse senedi sahibi olma, bir şirketin yönetim kurulu üyeliğinde olma, bir şirket için danışmanlık veya konuşmacı ücreti alma gibi faktörler bulunmaktadır. Bir çıkar çatışmasının varlığı yayının yayımlanmasını engellemez ancak mutlaka belirtilmelidir. Yazarların çıkar çatışması yoksa bu durumun da, belirtilmesi gerekmektedir.

Veriler ve tekrarlanabilirlik
EJOMS, veri kullanılabilirliğine ilişkin politikalar içermeli ve raporlama kılavuzlarının kullanımını ve klinik araştırmaların ve diğer çalışma tasarımlarının kendi disiplinlerindeki standart uygulamalara göre kaydedilmesini teşvik etmelidir.
Araştırmacılar çalışmalarında kullandıkları verileri ve yöntemleri ayrıntılı bir şekilde rapor etmelidirler. Ayrıca, başkalarının çalışmaları yeniden üretmesini ve sonuçları doğrulamasını kolaylaştırmak için veri setlerini ve analiz yöntemlerini paylaşmalıdırlar. Bu paylaşımın amacı, bilimsel araştırmaların daha şeffaf, güvenilir ve yeniden üretilebilir olmasına katkıda bulunmaktadır. Veri paylaşımının etik standartları veya yasal gereksinimleri ihlal etmesi durumunda, yazarların bunu paylaşması beklenmez.

Etik Gözetim
Etik gözetim, bunlarla sınırlı olmamak üzere, yayın izni, hassas popülasyonlara ilişkin yayın, hayvanların kullanıldığı araştırmaların etik olarak yürütülmesi, insan deneklerin kullanıldığı araştırmaların etik olarak yürütülmesi, gizli verilerin ele alınması ve etik iş/pazarlama uygulamalarına ilişkin politikaları içermelidir
Çalışma herhangi bir kurum ya da kuruluşta gerçekleştirilecekse bu kurum ya da kuruluştan çalışma yapılacağına dair onay alınmalıdır. İnsan deneklerin kullanıldığı çalışmalarda, çalışmanın onayını veren etik kurulu belirten ve çalışmanın tanınmış standartlara uyduğunu doğrulayan bir ifade gereklidir (örn: Helsinki Bildirisi) Ayrıca, çalışmaya dahil olan tüm bireylerin, çalışmaya dahil edilmeden önce bilgilendirilmiş onamlarının alındığı metinde belirtilmelidir. Hasta gizliliği korunmalıdır. Fotoğraflar, insan deneklerin tanınmasını önlemek için düzenlenmelidir (örn. göz çubuğu kullanılmalıdır). Yazarlar, yayıncıya onay formunun bir kopyasını sağlamak zorunda değildir; ancak, yayımlama lisansını imzalarken, yazarların onamın alındığını doğrulamaları gerekmektedir.
İnsan ile yapılan klinik çalışmalarda gereken onayların alındığına dair beyanı takiben alınan onayın verildiği kurum, onay numarası ve tarihi “Materyal-Metod” bölümünün tercihan ilk paragrafında belirtilmelidir.
Hayvan deneklerinin kullanıldığı çalışmalarda, yazarlar yöntemler bölümünde, kullanılan protokol ve prosedürlerin etik onayının alındığına dair bir ifade ile onay veren kurumun adını belirtmek zorundadır.

Dergi Yönetimi
Editoryal açıdan bağımsız bir derginin verimli bir şekilde yürütülmesi için iş modeli, politikalar, süreçler ve yazılımın yanı sıra yayın kurulları ile editörlük ve yayıncılık personelinin etkin yönetimi ve eğitimi de dahil olmak üzere iyi tanımlanmış ve uygulanmış bir altyapı esastır. Buna göre;
Editör Seçimi: Editörler, derginin konusuna ve hedef kitlesine uygun uzmanlık alanlarına sahip olmalıdır. Editörlerin, profesyonellik, tarafsızlık ve etik ilkeler konusunda titiz olmaları gerekmektedir.
Hakem Değerlendirme Sürecinin Yönetimi: Editörler, gönderilen makalelerin hakemler tarafından değerlendirilmesi sürecini yönetirler. Bu süreçte, editörler tarafsızlık, adillik ve hızlılık ilkelerine uygun olarak hareket etmelidirler.
Hakem Seçimi: Editörler, alanında uzman ve tarafsız hakemleri seçerken dikkatli olmalıdır. Hakemlerin, gönderilen makalenin içeriğiyle ilgili uygun bilgi ve deneyime sahip olmaları önemlidir.
Etik İlkelerin Korunması: Editörler, bilimsel araştırmalarda etik standartların korunmasını sağlamakla sorumludur. Araştırma etiği ihlalleri durumunda, editörler gerekli düzeltme veya geri çekme işlemlerini başlatmalı ve ilgili kuruluşlarla işbirliği yapmalıdırlar.
İçerik ve Kalite Kontrolü: Editörler, gönderilen makalelerin EJOMS’ un yayın standartlarına ve kalite beklentilerine uygun olup olmadığını kontrol ederler. Bilimsel doğruluk, metodolojik sağlamlık ve dil bilgisi gibi faktörler dikkate alınır.

Yayın Kararı: Editörler, hakemlerden gelen değerlendirme raporlarına dayanarak, hangi makalelerin EJOMS’ da yayınlanacağına karar verirler. Bu karar, EJOMS’un yayın politikalarına ve hedeflerine uygun olmalıdır.
Yazar ve Hakem İlişkilerinin Yönetimi: Editörler, yazarlar ve hakemler arasındaki iletişimi kolaylaştırmak ve gerektiğinde çatışmaları çözmekle görevlidirler. Ayrıca, çıkar çatışmalarını önlemek için gerekli önlemleri almalıdırlar.

Fikri mülkiyet
EJOMS’a gönderilen bir makale kabul edildiğinde, resmi yazışma yazarı olarak belirlenen yazar bir e-posta ile bilgilendirilecek ve makalenin tüm yazarları adına bir telif lisans anlaşması tamamlamaları istenecektir. EJOMS standart telif hakkı anlaşması ile farklı makale versiyonları belirli koşullar altında arşivlenmesine izin verilir. EJOMS açık erişimli bir dergidir. Makalelerin yayınlanması, okunması ve indirilmesi ücretsizdir. Hiçbir işlem için ücret talep edilmemektedir. Aynı şekilde, hakem değerlendirme sürecinde de ücret alınmamaktadır.

Etik İhlaller ve Tanımları
Tekrar Yayın
Birebir aynı veya büyük ölçüde benzeyen makalelerin birden fazla dergide yayınlanmasına tekrar yayın olarak tanımlanır. Bu durum editör tarafından tespit edildiğinde makale değerlendirilmeye alınmadan geri gönderir ve yazarlar hakkında uygun gördüğü süre boyunca tekrar yayın göndermesini engelleyebilir. Editör, bu durumu diğer yayın yapılan derginin editörü ile paylaşabilir. Yazarın önceden yayın yaptığı derginin editörü de kamuoyuna bu durumu açıklayabilir.
Aynı çalışmanın birden fazla dergiye eşzamanlı olarak gönderilmesi
Yazarlar aynı makaleyi aynı anda birden fazla dergiye göndermeleri etik açıdan uygun bir davranış sayılmamaktadır. Eğer bu durum doğrulanır ise, editör makaleyi incelemeden iade edebilir, incelemelere bakmaksızın reddedebilir. İlgili yazar tarafından gönderilen makaleleri belirli bir süre kabul etmeme kararı alabilir. Yazarın bağlı olduğu kuruma yazı yazılması veya tüm bu önlemlerin birlikte alınması da mümkündür.
İntihali Engelleme Protokolü
Başkalarına ait olan fikirleri, metotları, verileri, uygulamaları, yazıları, şekilleri veya eserleri sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmak “İntahal” olarak adlandırılmaktadır. Akademik hayatta oldukça ağır bir etik ihlaldir ve pek çok ülkede akademik hayatın bitirilmesi ile sonuçlanmaktadır. EJOMS, gönderilen tüm makalelere intihal taramasının yapılmasını ve sonuç raporunun gönderilmesini talep etmektedir. Gönderilen çalışmaların intihal durumları güncel ve kabul gören yazılımlar ile yapılması gereklidir. Bu raporlara göre intihal oranının %20’den daha düşük olması beklenir. Benzerlik oranında tek ölçüt intihal tespiti değildir, yazarın atıf yapma ve alıntılama kurallarına da uyması beklenir. Benzerlik oranı %1 olsa dahi uygun atıf ve alıntılama yapılmadığında intihal söz konusu olabilmektedir. Bu nedenle atıf ve alıntı kuralları bilinmeli, önemsenmeli, dikkatle uygulanmalıdır.
İntihal, duplikasyon, sahte yazarlık/inkar edilen yazarlık, araştrma/veri fabrikasyonu, makale dilimleme, dilimleyerek yayın, telif hakları ihlali ve çıkar çatışmasının gizlenmesi, etik dışı davranışlardandır. Bu standartlara uygun olmayan tüm makaleler yayımlanmış dahi olsalar yayından çıkarılır ve yazarların bağlı bulundukları kurumlarına uyarı mektupları gönderilir.
Sahtecilik
Bilimsel araştırmaya dayanmayan veriler oluşturmak, yanlış verilere dayalı olarak sunulan veya yayınlanan çalışmaları düzenlemek veya değiştirmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak, bir araştırmayı yapılmadan yapılmış gibi göstermektir.
Elde edilen verileri ve araştırma kayıtlarını tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi belirtmek, hipoteze ters düşen verileri değerlendirmeye almamak, ilgili teori veya varsayımlara uydurmak için veriler ve/veya sonuçlarla oynamak, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmektir.
Katılımcıların Kişisel Verilerinin Korunması
EJOMS, yasal olarak kamuya açık olmayan insan katılımcılarla ilgili kişisel veya hassas verileri veya materyalleri içeren tüm araştırmaların resmi etik incelemeye tabi olmasını şart koşar. Kişisel verilerin korunması amacı ile oluşturulan yerel otoriterinin koymuş olduğu yasalar bu konuda geçerlidir. Detaylar için lütfen https://www.kvkk.gov.tr/Icerik/4185/6698-Sayili-Kisisel-Verilerin-Korunmasi-Kanununun-Amaci-ve-Kapsami web sitesini ziyaret ediniz.
Araştırma Suistimali İddialarının Ele Alınması
EJOMS, COPE tarafından belirlenen Başarılı Bir Yazı İşleri için Etik Araç Setine uyar. EJOMS editörleri; intihal, alıntı manipülasyonu, veri tahrifatı, veri uydurması ve diğer araştırma suiistimalinin bulunduğu makalelerin yayınlanmasını önlemek adına gerekli her tür tedbiri alacaktır. Ayrıca hiçbir durumda EJOMS editörleri bilerek bu tür bir suistimalin oluşmasına izin vermeyecektir. EJOMS editörleri, yayınlanan bir makaleyle ilgili herhangi bir araştırma suistimali olduğunu fark ettiklerinde, COPE’un yönergelerini izleyerek gerekli işlemleri yapacaktır.


Akran değerlendirme süreçleri
Tüm hakem değerlendirme süreçleri şeffaf bir şekilde tanımlanmalı ve iyi yönetilmelidir. Dergiler, editörler ve hakemler için eğitim sağlamalı ve özellikle uygun hakemlik modellerinin benimsenmesi ve hakemlikte ortaya çıkabilecek çıkar çatışmaları, itirazlar ve anlaşmazlıkların ele alınmasına yönelik süreçlerle ilgili olarak hakemliğin çeşitli yönlerine ilişkin politikalara sahip olmalıdır
Tüm makaleler için kabul kriterleri, araştırmanın kalitesi ve özgünlüğü ile dergi okuyucuları için önemi olan unsurlardır. Makaleler, Editörün makalenin uygun kalite ve ilgi gereksinimlerini karşıladığına karar verdiği durumlarda değerlendirmeye gönderilir. Uygun makaleler, en az iki bağımsız hakeme gönderilir. Yazarlar, uluslararası düzeyde tanınan hakemleri önermeleri teşvik edilir. Hakemler, makalenin özgünlüğü ve bilimsel değeri hakkında tavsiyelerde bulunurlar; Editör ve editöryal kurul ise yayın konusunda karar verir. Editör’ ün kararı nihaidir.

Yayın Sonrası Tartışmalar ve Düzeltmeler
Dergiler, yayınlandıktan sonra kendi sitelerinde, editöre mektup yoluyla makalenin tartışılmasına izin vermelidir. Yayınlandıktan sonra makalelerin düzeltilmesi, gözden geçirilmesi veya geri çekilmesi için mekanizmalara sahip olmalıdırlar.
Editörler, yayınlanmış makalelerde bulunan minör hataları tespit ettiklerinde, bu hataları düzeltme yayını yapabilirler. Eğer bu hatalar makalenin sonuçlarını veya bulgularını değiştirebilecek boyuttaysa, editörler makalenin geri çekilmesini düşünebilirler. Eğer yazarların araştırmayı veya yayını kötüye kullandığına dair belirtiler varsa; bulguların güvenilirliği şüpheliyse ve yazarların kurumları tarafından yapılan soruşturmalar sonuçsuz veya adaletsiz görünüyorsa, editörler endişe ifadesi yayınlamayı düşünebilirler.

Açık Erişim Politikası
EurAsian Journal of Oral and Maxillofacial Surgery "açık erişim politikasını" Budapeşte Açık Erişim Girişimi kapsamında tam olarak desteklemekte ve uygulamaktadır.
EurAsian Journal of Oral and Maxillofacial Surgery bilimsel olarak geliştirilen bilginin "Açık Erişim" sayesinde dünya ölçeğinde yaygınlaştırmasını destekler.
EurAsian Journal of Oral and Maxillofacial Surgery dergisinde yayınlanan eserler "Creative Common Attribution Licence, EJOMS Licence © 2024 by Association of Oral and Maxillofacial Surgery Society of Turkey is licensed under Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International" tarafından lisanslanmıştır. Dergide bulunan eserlerin kaynak gösterilmesi ve ticari olmaması şartı ile çoğaltılması, dağıtımı ve sınırsız kullanımı serbesttir.

Creative Common EJOMS Lisansı ©️ 2024 Ağız ve Çene-Yüz Cerrahisi Birliği Derneği tarafından

Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International" lisansıyla lisanslanmıştır