Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Potential in the Black Sea Aquaculture Sector and the Financial and Economic Analysis of Turkish Salmon Exports

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 1, 47 - 64, 26.04.2024

Sercan Erol Coşkun Erüz

https://doi.org/10.20979/ueyd.1370684

Öz

This study aims to assess the production and potential revenue of rainbow trout introduced as Turkish salmon and to outline measures necessary for product diversification and sustainable growth in new target international markets. Data from the 2021 consolidated income statement and balance sheet of the Republic of Turkey Central Bank for A-Agriculture, Forestry and Fisheries main sector (032-Aquaculture) and data from the DKİB for Turkish salmon were utilized. The analysis reveals that the Turkish aquaculture sector grew by 54% in 2021 compared 2020. However, the sector faces challenges include high financial leverage, underutilization of instruments on the capital markets, and pressure from lenders. According to DKİB data, 49.000 tons of Turkish salmon were exported to 37 countries in 2022, resulting a total revenue of 363 million USD-a 7-fold increase from 2019. This condition underscores the effectiveness of branding and promotion efforts, also the investments and assistance provided for Turkish salmon.

Anahtar Kelimeler

Black Sea blue development mariculture Turkish salmon

Kaynakça

  • Aanesen, M. ve Mikkelsen, E. (2020). Cost-benefit analysis of aquaculture expansion in Arctic Norway. Aquaculture Economics ve Management, 24:1, 20-42.
  • Ağırbaş, E. ve Çakıroğlu, A.M. (2021). Güney Karadeniz Kıyıları Deniz Suyu Yüzey Sıcaklığının Uzun Dönemli Değişimi, Salihoğlu, B. ve Öztürk, B. (Ed.) İklim Değişikliği ve Türkiye Denizleri Üzerine Etkileri. İstanbul: Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV), Yayın no: 60.
  • Anderson, J. L. Asche, F. ve Garlock, T. (2018). Globalization and commoditization: The transformation of the seafood market. Journal of Commodity Markets, 12, 2–8.
  • Ankamah-Yeboah, I. Nielsen, R. ve Llorente, I. (2021). Capital structure and firm performance: agency theory application to Mediterranean aquaculture firms. Aquac. Econ. and Manag., 25 (4), 367–387.
  • Atalay, İ. (1987). Türkiye Jeomorfolojisine Giriş (Genişletilmiş 2. Baskı). İzmir: Ege Üniv. Edebiyat Fak., Yayın no: 9.
  • Atar, H. H. ve Ataman, T. G. (2016). İklim Değişikliğinin Su Ürünleri Yetiştiriciliği Üzerindeki Etkileri. Ziraat Mühendisliği Dergisi, 363, 17-22.
  • Bayramoğlu, B. (2019). Price interactions between wild and farmed products: Turkish sea bass and sea bream markets. Aquaculture Economıcs and Management, 23(1), 111–132.
  • BSGM. (2021). Fisheries Stattistics, https://www.tarimorman.gov.tr/SGB/Belgeler/SagMenuVeriler/BSGM.pdf
  • Bush, S. R. Belton, B. Little, D. C. ve Islam, M. S. (2019). Emerging trends in aquaculture value chain research. Aquaculture, 498, 428–434.
  • Çelik, H. Başer Baykal, N. ve Kılıç Memur, H. N. (2020). Nitel veri analizi ve temel ilkeleri. Journal of Qualitative Research in Education 8(1), 379-406.
  • Chopin, T. ve Tacon, A. G. J. (2021). Importance of Seaweeds and Extractive Species in Global Aquaculture Production. Reviews in Fisheries Science and Aquaculture, 29(2), 139-148.
  • Çöteli, F. T. (2022). Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü Ürün Raporu Su Ürünleri. Ankara.
  • Dey, I. (1993). Qualitative data analysis: A user-friendly guide for social scientists. New York, USA: Routledge.
  • DKİB. (2023). Doğu Karadeniz İhraçtılar Birliği, https://dkib.org.tr/tr/ihracat.html. (Erişim: 01.02.2023).
  • Doğanay, H. ve Orhan, F. (2021). Türkiye Beşerî Coğrafyası 7. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
  • Erol, S. (2022). Financial and economic impacts of the COVID-19 pandemic on aquaculture in Türkiye and financial policy recommendations. Marine Policy, 146, 105313.
  • EUMOFA. (2022). The EU Fish Market. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
  • FAO. (2022). The State of World Fisheries and Aquaculture 2022. Towards Blue Transformation. Rome: FAO.
  • FEAP. (2023). Federation of European Aquaculture Production, https://feap.info/index.php/data/ (Erişim:23.09.2023).
  • Garlock, T. Asche, F. Anderson, J. Bjørndal, T. Kumar, G. Lorenzen, K. Ropicki, A. Smith, M. D. ve Tveterås, R. (2020). A global blue revolution: Aquaculture growth across regions, species, and countries. Reviews in Fisheries Science and Aquaculture, 28(1), 107–116.
  • Genç, E. Kaya, D. Atalay, M. A. ve Kanyılmaz, M. (2020). Effects of Covid-19 Pandemic on the Fisheries and Aquaculture Industry: A Mini Review. Türkiye Biyoetik Dergisi, 7 (3), 162-167.
  • Ginzburg, AI, Kostianoy, AG, Serykh, IV vd. (2021). Kara ve Azak Denizlerinin Hidrometeorolojik Parametrelerinde İklim Değişikliği (1980–2020). Oşinoloji, 61, 745-756 .
  • Klasra, M. A. ve Fidan, H. (2005). Competıtıveness of major exportıng countrıes and Turkey in the world fishery market: a constant market share analysis. Aquaculture Economics and Management, 9(3), 317-330.
  • Kobayashi, M. Msangi, S. Batka, M. Vannuccini, S. Dey, M. M. ve Anderson, J. L. (2015). Fish to 2030: The role and opportunity for aquaculture. Aquaculture Economics and Management, 19(3), 282–300.
  • Kumar, G. ve Engle, C. R. (2016). Technological advances that led to growth of shrimp, salmon, and tilapia farming. Reviews in Fisheries Science and Aquaculture, 24(2), 136–152.
  • Laskar, J. (1993). Frequency analysis of a dynamical system. Celestial Mech Dyn Astr., 56, 191–196.
  • Llorente, I. Fernandez-Polanco, J. Baraibar-Diez, E. Odriozola, M. D. Bjørndal, T. Asche, F. Guillen, J. Avdelas, L. Nielsen, R. Cozzolino, M. Luna, M. Fernandez-Sanchez, J. L. Luna, L. Aguilera, C. ve Basurco, B. (2020). Assessment of the economic performance of the seabream and seabass aquaculture industry in the European Union. Marine Policy, 117(2020), 103876.
  • Maxwell, J. A. (2013). Qualitative research design: An interactive approach (third edition). Los Angeles, USA: Sage.
  • Saygı, H. Sagun, O. K. Taylan, B. ve Tekoğlu, H. (2021). Potential impacts of covıd-19 on Turkey's aquaculture sector and coping strategies, 14th International Symposium on Fisheries and Aquatic Sciences, FABA 2021- Proceeding Book, 9.
  • Stanev E.V., He Y, Grayek S. ve Boetius A. (2013). Oxygen dynamics in the Black Sea as seen by Argo profiling floats. Geophysıcal Research Letters, 40, 3085–3090.
  • Stanev, E. V., He, Y., Staneva, J., ve Yakushev, E. (2014). Mixing in the Black Sea detected from the temporal and spatial variability of oxygen and sulfide – Argo float observations and numerical modelling. Biogeosciences, 11, 5707–5732.
  • SUMAE. (2012). TR90 Doğu Karadeniz Bölgesi Su Ürünleri Sektör Raporu Sözleşme No: TR90/11/DFD/21, Trabzon: Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü.
  • TCMB. 2023. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sektör Bilançoları, https://www3.tcmb.gov.tr/sektor/#/tr/A/tarim-ormancilik-ve-balikcilik (Erişim: 27.01.2023).
  • TÜIK. (2022). Su Ürünleri İstatistikleri https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Su-Urunleri-2021-45745, (Erişim: 02.02.2023).
  • URL-1. Deniz suyu sıcaklığı. https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr/deniz-suyu-sicakligi-i-85730#:~:text=Bu%20sayede%20denizlerimizle%20ilgili%20daha,9%C2%B0C%20olarak%20ger%C3%A7ekle%C5%9Fmi%C5%9Ftir. (Erişim:20.08.2023).
  • URL-2. Su Ürünleri Sektörü Japonya ile Serbest Ticaret Anlaşması Talep Ediyor, https://www.ttso.org.tr/haber/7675/su-urunleri-sektoru-japonya-ile-serbest-ticaret-anlasmasi-talep-ediyor/ (Erişim:01.11.2023).
  • Yıldırım, Ö. ve Çantaş, İ. B. (2022). Türkiye’de Gökkuşağı alabalığı yetiştiriciliğinin üretim ve ekonomik göstergelerinin incelenmesi. Acta Aquatica Turcica, 18(4), 461-474.
  • Zaman, M. (2005). Orta ve Doğu Karadeniz’de Balıkçılık. Doğu Coğrafya Dergisi, 10(13), 31-78.

Karadeniz’in Su Ürünleri Yetiştiriciliği Sektörü Açısından Potansiyeli ve Türk Somonu İhracatının Finansal ve Ekonomik Analizi

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 1, 47 - 64, 26.04.2024

Sercan Erol Coşkun Erüz

https://doi.org/10.20979/ueyd.1370684

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türk somonu olarak sunulan gökkuşağı alabalığının üretim ve gelir potansiyelini değerlendirmek ve yeni hedef dış pazarlara yönelik olarak ürün çeşitlendirme ve sürdürülebilir büyüme açısından alınması gereken önlemler sıralanmaktır. Bu kapsamda su ürünleri yetiştiricilik sektörüne ilişkin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası A-Tarım, Ormancılık ve Balıkçılık ana sektörü 032-Su ürünleri yetiştiriciliğine ait 2021 yıllı konsolide gelir tablosu ve bilanço verileri, Türk somonuna ilişkin Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği verileri kullanılmıştır. Analiz sonuçları, Türk su ürünleri yetiştiriciliği sektörünün 2021 yılında bir önceki yıla göre %54 arttığı görülmüştür. Ancak, sektör yüksek finansal kaldıraç, sermaye piyasası araçlarından yeterince yararlanılmamış ve borç verenlerin baskısı gibi zorluklarla karşı karşıyadır. Türk somonu açısından ise DKİB verilerine göre 2022 yılında 37 ülkeye 49 bin ton ihracat gerçekleştirildiği ve 2019 yılına kıyasla 7 kat artarak toplamda 363 milyon USD gelir elde edilmiştir. Bu durum Türk somonunun markalaşması ve tanıtımı ile Türk somonuna yönelik yapılan yatırım ve desteklerin etkinliği vurgulanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Karadeniz mavi büyüme su ürünleri yetiştiriciliği Türk somonu

Kaynakça

  • Aanesen, M. ve Mikkelsen, E. (2020). Cost-benefit analysis of aquaculture expansion in Arctic Norway. Aquaculture Economics ve Management, 24:1, 20-42.
  • Ağırbaş, E. ve Çakıroğlu, A.M. (2021). Güney Karadeniz Kıyıları Deniz Suyu Yüzey Sıcaklığının Uzun Dönemli Değişimi, Salihoğlu, B. ve Öztürk, B. (Ed.) İklim Değişikliği ve Türkiye Denizleri Üzerine Etkileri. İstanbul: Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV), Yayın no: 60.
  • Anderson, J. L. Asche, F. ve Garlock, T. (2018). Globalization and commoditization: The transformation of the seafood market. Journal of Commodity Markets, 12, 2–8.
  • Ankamah-Yeboah, I. Nielsen, R. ve Llorente, I. (2021). Capital structure and firm performance: agency theory application to Mediterranean aquaculture firms. Aquac. Econ. and Manag., 25 (4), 367–387.
  • Atalay, İ. (1987). Türkiye Jeomorfolojisine Giriş (Genişletilmiş 2. Baskı). İzmir: Ege Üniv. Edebiyat Fak., Yayın no: 9.
  • Atar, H. H. ve Ataman, T. G. (2016). İklim Değişikliğinin Su Ürünleri Yetiştiriciliği Üzerindeki Etkileri. Ziraat Mühendisliği Dergisi, 363, 17-22.
  • Bayramoğlu, B. (2019). Price interactions between wild and farmed products: Turkish sea bass and sea bream markets. Aquaculture Economıcs and Management, 23(1), 111–132.
  • BSGM. (2021). Fisheries Stattistics, https://www.tarimorman.gov.tr/SGB/Belgeler/SagMenuVeriler/BSGM.pdf
  • Bush, S. R. Belton, B. Little, D. C. ve Islam, M. S. (2019). Emerging trends in aquaculture value chain research. Aquaculture, 498, 428–434.
  • Çelik, H. Başer Baykal, N. ve Kılıç Memur, H. N. (2020). Nitel veri analizi ve temel ilkeleri. Journal of Qualitative Research in Education 8(1), 379-406.
  • Chopin, T. ve Tacon, A. G. J. (2021). Importance of Seaweeds and Extractive Species in Global Aquaculture Production. Reviews in Fisheries Science and Aquaculture, 29(2), 139-148.
  • Çöteli, F. T. (2022). Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü Ürün Raporu Su Ürünleri. Ankara.
  • Dey, I. (1993). Qualitative data analysis: A user-friendly guide for social scientists. New York, USA: Routledge.
  • DKİB. (2023). Doğu Karadeniz İhraçtılar Birliği, https://dkib.org.tr/tr/ihracat.html. (Erişim: 01.02.2023).
  • Doğanay, H. ve Orhan, F. (2021). Türkiye Beşerî Coğrafyası 7. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
  • Erol, S. (2022). Financial and economic impacts of the COVID-19 pandemic on aquaculture in Türkiye and financial policy recommendations. Marine Policy, 146, 105313.
  • EUMOFA. (2022). The EU Fish Market. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
  • FAO. (2022). The State of World Fisheries and Aquaculture 2022. Towards Blue Transformation. Rome: FAO.
  • FEAP. (2023). Federation of European Aquaculture Production, https://feap.info/index.php/data/ (Erişim:23.09.2023).
  • Garlock, T. Asche, F. Anderson, J. Bjørndal, T. Kumar, G. Lorenzen, K. Ropicki, A. Smith, M. D. ve Tveterås, R. (2020). A global blue revolution: Aquaculture growth across regions, species, and countries. Reviews in Fisheries Science and Aquaculture, 28(1), 107–116.
  • Genç, E. Kaya, D. Atalay, M. A. ve Kanyılmaz, M. (2020). Effects of Covid-19 Pandemic on the Fisheries and Aquaculture Industry: A Mini Review. Türkiye Biyoetik Dergisi, 7 (3), 162-167.
  • Ginzburg, AI, Kostianoy, AG, Serykh, IV vd. (2021). Kara ve Azak Denizlerinin Hidrometeorolojik Parametrelerinde İklim Değişikliği (1980–2020). Oşinoloji, 61, 745-756 .
  • Klasra, M. A. ve Fidan, H. (2005). Competıtıveness of major exportıng countrıes and Turkey in the world fishery market: a constant market share analysis. Aquaculture Economics and Management, 9(3), 317-330.
  • Kobayashi, M. Msangi, S. Batka, M. Vannuccini, S. Dey, M. M. ve Anderson, J. L. (2015). Fish to 2030: The role and opportunity for aquaculture. Aquaculture Economics and Management, 19(3), 282–300.
  • Kumar, G. ve Engle, C. R. (2016). Technological advances that led to growth of shrimp, salmon, and tilapia farming. Reviews in Fisheries Science and Aquaculture, 24(2), 136–152.
  • Laskar, J. (1993). Frequency analysis of a dynamical system. Celestial Mech Dyn Astr., 56, 191–196.
  • Llorente, I. Fernandez-Polanco, J. Baraibar-Diez, E. Odriozola, M. D. Bjørndal, T. Asche, F. Guillen, J. Avdelas, L. Nielsen, R. Cozzolino, M. Luna, M. Fernandez-Sanchez, J. L. Luna, L. Aguilera, C. ve Basurco, B. (2020). Assessment of the economic performance of the seabream and seabass aquaculture industry in the European Union. Marine Policy, 117(2020), 103876.
  • Maxwell, J. A. (2013). Qualitative research design: An interactive approach (third edition). Los Angeles, USA: Sage.
  • Saygı, H. Sagun, O. K. Taylan, B. ve Tekoğlu, H. (2021). Potential impacts of covıd-19 on Turkey's aquaculture sector and coping strategies, 14th International Symposium on Fisheries and Aquatic Sciences, FABA 2021- Proceeding Book, 9.
  • Stanev E.V., He Y, Grayek S. ve Boetius A. (2013). Oxygen dynamics in the Black Sea as seen by Argo profiling floats. Geophysıcal Research Letters, 40, 3085–3090.
  • Stanev, E. V., He, Y., Staneva, J., ve Yakushev, E. (2014). Mixing in the Black Sea detected from the temporal and spatial variability of oxygen and sulfide – Argo float observations and numerical modelling. Biogeosciences, 11, 5707–5732.
  • SUMAE. (2012). TR90 Doğu Karadeniz Bölgesi Su Ürünleri Sektör Raporu Sözleşme No: TR90/11/DFD/21, Trabzon: Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü.
  • TCMB. 2023. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sektör Bilançoları, https://www3.tcmb.gov.tr/sektor/#/tr/A/tarim-ormancilik-ve-balikcilik (Erişim: 27.01.2023).
  • TÜIK. (2022). Su Ürünleri İstatistikleri https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Su-Urunleri-2021-45745, (Erişim: 02.02.2023).
  • URL-1. Deniz suyu sıcaklığı. https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr/deniz-suyu-sicakligi-i-85730#:~:text=Bu%20sayede%20denizlerimizle%20ilgili%20daha,9%C2%B0C%20olarak%20ger%C3%A7ekle%C5%9Fmi%C5%9Ftir. (Erişim:20.08.2023).
  • URL-2. Su Ürünleri Sektörü Japonya ile Serbest Ticaret Anlaşması Talep Ediyor, https://www.ttso.org.tr/haber/7675/su-urunleri-sektoru-japonya-ile-serbest-ticaret-anlasmasi-talep-ediyor/ (Erişim:01.11.2023).
  • Yıldırım, Ö. ve Çantaş, İ. B. (2022). Türkiye’de Gökkuşağı alabalığı yetiştiriciliğinin üretim ve ekonomik göstergelerinin incelenmesi. Acta Aquatica Turcica, 18(4), 461-474.
  • Zaman, M. (2005). Orta ve Doğu Karadeniz’de Balıkçılık. Doğu Coğrafya Dergisi, 10(13), 31-78.
Toplam 38 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Uluslararası İşletmecilik, Tarım Ekonomisi
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Sercan Erol 0000-0001-6887-1863

Coşkun Erüz 0000-0002-2384-9010

Erken Görünüm Tarihi 8 Nisan 2024
Yayımlanma Tarihi 26 Nisan 2024
Gönderilme Tarihi 3 Ekim 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 10 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Erol, S., & Erüz, C. (2024). Karadeniz’in Su Ürünleri Yetiştiriciliği Sektörü Açısından Potansiyeli ve Türk Somonu İhracatının Finansal ve Ekonomik Analizi. Uluslararası Ekonomi Ve Yenilik Dergisi, 10(1), 47-64. https://doi.org/10.20979/ueyd.1370684
 Kapak Resmi İndir

Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi

Karadeniz Teknik Üniversitesi, İİBF, İktisat Bölümü, 61080, Trabzon/Türkiye

https://dergipark.org.tr/ueyd

28816

 This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.