Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi

Öz

Şerhu'l-Mevâkıf Fahreddîn er-Râzî ve sonrasında yetişen muhakkik kelâmcı ve filozofların teorik kavrayışını yansıtır. Cürcânî'nin başarısı, Îcî'nin el-Mevâkıf'ını istidlâl yöntemini kullanan tümel disiplin mensuplarının ortak birikimini eleştirel bir okumayla temsil eden bir klasiğe dönüştürmesidir. Bu bakımdan Şerhu'l- Mevâkıf, yazımını önceleyen dönem için bir kılavuz, sonraki dönem içinse bir anahtardır. Dolayısıyla Şerhu'l-Mevâkıf, esas itibariyle Râzî sonrası yetişen düşünürlere ait eleştirel okumaların ortaya çıkardığı sorunlara kapsamlı çözümler üretme iddiasındadır; on üçüncü yüzyıl ve sonrasında gelişen Râzîci geleneğin son büyük klasiği sayılabilir. Eserin önemini anlatmak için, Cürcânî'den sonra kaleme alınan ve bir şekilde Fahreddîn er-Râzî geleneğiyle irtibatlandırılabilen kelam ve felsefe kitaplarının Şerhu'l-Mevâkıf'ı dikkate almadan yazılmasının, neredeyse imkânsız olduğunu söylemek yeterlidir.