Pırasa ile yer fıstığı İzmir’in Torbalı ve Çanakkale’nin Bayramiç İlçesi’nde ekonomik getirisi yüksek olan bitkilerdendir. Pırasa ve yer fıstığından optimum verim alabilmek için toprak özelliklerinin bilinmesi gereklidir. Bu araştırmanın amacı pırasa ve yer fıstığı tarımı yapılan toprakların fizikokimyasal özelliklerini, besin elementleri içeriklerini, ağır metallerin zenginleşme faktörlerini ve kirlilik faktörlerini saptamaktır. Pırasa yetiştirilen toprakların tın, kumlu kil tın, killi tın bünyede; yer fıstığı yetiştirilen toprakların ise kumlu tın, tınlı kum ve kil bünyeli oldukları belirlenmiştir. Pırasa ve yer fıstığı yetiştirilen alanların genellikle nötr ve hafif alkali reaksiyonlu, tuzsuz ve kireçli topraklar oldukları saptanmıştır. Organik madde kapsamı bakımından pırasa yetiştirilen toprakların % 92.59’unun az, % 7.41’inin orta; yer fıstığı yetiştirilen toprakların ise % 55.56’sının çok az, % 44.44’ünün az oldukları belirlenmiştir. Pırasa ve yer fıstığı tarımı yapılan toprakları tamamının toplam N bakımından az, alınabilir P, Ca, Mg, Fe, Cu ve Mn bakımından sorun içermedikleri saptanmıştır. Alınabilir Zn bakımından pırasa yetiştirilen toprakların %7.41’inin, yer fıstığı yetiştirilen toprakların ise % 83.33’ünün sorunlu olduğu belirlenmiştir. Ağır metallerin zenginleşme faktörü pırasa yetiştirilen topraklarda EFCu>EFZn>EFNi>EFMn>EFPb>EFCr iken yer fıstığı yetiştirilen topraklarda EFCu>EFNi>EFPb>EFMn>EFCr>EFZn sıralamasında saptanmıştır. Hem pırasa hem de yer fıstığı yetiştirilen topraklarda Cu’nun kirlilik faktör sınıfı orta kirlilikte iken diğer ağır metaller ise (Mn, Zn, Cr, Ni ve Pb) düşük kirlilik sınıfında belirlenmiştir.
Ağır metaller Kirlilik faktörü Pırasa Yer fıstığı Toprak özellikleri Zenginleşme faktörü
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Blimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi
FHD-2019-3068
Bu çalışma Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimince Desteklenmiştir. Proje Numarası: FHD-2019-3068.
Leek and peanut are the major crops with high economic returns in Torbalı town of Izmir and Bayramiç town of Çanakkale. Soil characteristics should be well-known to get optimum yields from leek and peanut. This study was conducted to investigate the physico-chemical characteristics, nutrient contents, heavy metal enrichment factors and pollution factors of leak and peanut-grown soils. Leek-grown soils were loamy, sandy-clay-loam and clayey-loam in texture and peanut-grown soils were sandy-loam, loamy sand and clay in texture. Leek and peanut-grown soils generally had neutral and slightly alkaline reaction, were unsaline and rich in lime. Of leek-grown soils, 92.59% had low and 7.41% had moderate organic matter contents. Of peanut-grown soils, 55.56% had quite low and 44.44% had low organic matter contents. Leak and peanut-grown soils were insufficient in N and sufficient in available P, Ca, Mg, Fe, Cu and Mn. In terms of available Zn content, 7.41% of leek-grown soils and 83.33% of peanut-grown soils had problems. Heavy metal enrichment factors were ordered as EFCu>EFZn>EFNi>EFMn>EFPb>EFCr for leek-grown soils and as EFCu>EFNi>EFPb>EFMn>EFCr>EFZn for peanut-grown soils. In both leek and peanut-grown soils, Cu pollution factor was classified as moderate and the pollution factor for the other heavy metals (Mn, Zn, Cr, Ni and Pb) were classified as low.
Heavy metals Pollution factor Leek Peanut Soil properties Enrichment factor
FHD-2019-3068
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi |
Yazarlar | |
Proje Numarası | FHD-2019-3068 |
Yayımlanma Tarihi | 15 Haziran 2021 |
Kabul Tarihi | 22 Ocak 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 36 Sayı: 2 |