Öz
The main purpose of this study is to reveal the structural properties of agricultural enterprises, barley traders, feed and malt factories, which include barley production in plant production activities in Konya. For this purpose, the production, marketing, and processing structure of the barley were evaluated by using SWOT analysis as a whole, with the survey application and the data obtained from the researcher's observations. The SWOT analysis used in the study is a strategic planning method that analyzes the strengths, weaknesses, opportunities, and threats of an activity. Considering the SWOT analysis results for barley; strengths of the barley; is available in the field of feed, food, malt, and bioenergy. Weaknesses of barley; Since it is generally used by the producers in feeding their own animals, there is no perception of variety and it is not given importance as much as other plants. Opportunities of barley; As livestock investments increase, the demand for barley will increase and the threats of barley are determined as the barley production areas decrease from year to year. In parallel to Turkey's growing population, the population in the coming years will be needed to be fed a balanced amount of animal foods, the number of animals that must be present to supply this animal food and the number of feedstuffs and mixed feed that will be needed to feed these animals at the desired level, the importance of barley, especially used as feed raw material, in agricultural production planning should not be overlooked. In order for the newly developed barley varieties to see the expected value from the producers and to reach the desired sales price of barley; Establishing a purchasing system where merchants and mixed feed factories in the barley marketing chain can make pricing according to the quality criteria, as in wheat, and it is recommended to publish the newly developed barley varieties to suitable regions for climate and soil needs.
Proje Numarası
TAGEM/TEAD/15/A15/P02/001
Kaynakça
- Aalami M. Leelavathi K. Rao U.J.S.P. 2007. Spaghetti making potential of Indian durum wheat varieties in relation to their protein, yellow pigment and enzyme contents. Food Chemistry, 100, 1243- 1248.
- Anonim, 2015. Ulusal Hububat Konseyi, arpa, yulaf, çavdar, tritikale raporu Erişim: http://www.uhk.org.tr/tr/arpa-cavdar-yulaf-tritikale/ [Erişim tarihi 07.05.2020].
- Aydoğan S. Şahin M. Akçacık A.G. Ayrancı R. 2011. Konya koşullarına uygun yüksek verimli ve kaliteli arpa genotiplerinin belirlenmesi. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 25(1), 10-16.
- Bashimov G. 2013. Türkmenistan Süt Sektörünün Mevcut Durumu: Fırsatlar ve Zorluklar, Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 2 (2): 197-203.
- Bolat M. 2016. Bazı tarım ve gıda ürünlerinin piyasa değişkenlerine yönelik öngörüler, arpa piyasasında gelecek dönem öngörüsü GTHB TAGEM s 23-35 Ankara.
- Bozok D. Karaman R. 2018. Isparta Lavantasının Kırsal Turizm Kapsamında SWOT Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesi: Kuyucak Köyü Örneği. International Journal of Social and Economic Sciences (IJSES), 8 (2), 27-33.
- Buldukoğlu S. 2014. Sağlık Turizminin Türkiye’deki Yeri ve Önemi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ufuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Doğan H. Gürler A. 2015. Türkiye tarım havzaları üretim ve destekleme modeli kapsamında yeşilırmak tarım havzasında yetiştirilen tarım ürünlerinin arz duyarlılığı. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 25(3), 231-243.
- Doğan Y. Kendal E. Karahan T. Çiftçi V. 2014. Diyarbakır koşullarında bazı arpa genotiplerinde verim ve bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2014(2), 31-40.
- Elçi Ş. Kolsarıcı Ö. Geçit H.H. 1994. Tarla Bitkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 1385, Ankara, 17 – 47.
- Er C. 2011. Çeşit adayı arpa genotipinin farklı koşullarda tarımsal özellikleri, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
- Erbil E. Taş T. 2020. Yağlı Tohumlu Bitkiler Tarımının ve Yağ Sektörünün SWOT Analizi ile Değerlendirilmesi: GAP Bölgesi Örneği Geleceğin Dünyasında Bilimsel ve Mesleki Çalışmalar 20.
- FAO, 2020. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü FAOSTAT. Erişim: http://www.fao.org/faostat/en/#data [Erişim tarihi 07.05.2020].
- Güneş T. Arıkan R. 1988. Tarım Ekonomisi İstatistiği, Tarım Ekonomisi İstatistiği Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları:1049, Ders Kitabı:305, 175.
- Kendal E. 2012. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde iklim değişiklinin arpa yetişiciliği üzerine etkisi. Uluslararası Gıda Tarım ve Gastronomi Kongresi. 15-19 Şubat, Antalya, 68-70.
- Kendal E. 2016. GGE Biplot analysis of multienvironment yield trials in barley (Hordeum vulgare L.) Cultivars. Ekin Journal of Crop Breeding and Genetics 2(1):90-99.
- Ketenci K. Bayramoğlu, Z. (2018) Türkiye’de Ceviz Üretiminin Rekabet Analizi, Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi Cilt 5, Sayı 3. Sayfa 339-347.
- Kılınç M. Kırtok Y. Yağbasanlar T. 1992. Çukurova Koşullarına Uygun Arpa Çeşitlerinin Geliştirilmesi Üzerine Araştırmalar II. Arpa-Malt Semineri, 25-27 Mayıs 1992, 205-218 s., Konya.
- Koca Y. O. Erekul O. Sabancı S. Zeybek A. Yiğit A. 2015. Akdeniz kuşağında yetiştirilen arpa (Hordeum vulgare L.) çeşitlerinde verim unsurları ve tane kalite özelliklerinin belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2015; 12(1) : 9 – 15.
- Köten M. Ünsal A.S. Atlı A. 2013. Arpanın insan gıdası olarak değerlendirilmesi. Türk-Tarım Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi. 1(2), 51-55.
- Özen A. 2019. Çankırı ilinin su ürünleri sektör analizi, sorunlar ve çözüm önerileri, GÜFBED/GUSTIJ (2019) 9 (4): 808-815 Gümüşhane.
- Sav O. Sayın C. 2015. Sebze tohumculuk sektörünün SWOT analizi ile incelenmesi: Antalya ili örneği. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, Cilt 1 Sayı 1.
- Savran M K. Demirbaş N. 2012. Türk Zeytinyağı Sektöründe Kalite Sorununun SWOT Analiziyle Değerlendirilmesi, Zeytin Bilimi Dergisi 3 (1), 11-18.
- Sayım S. Akar T. Ergün N. Aydoğan S. 2013. Ülkemizde arpa ıslahı çalışmaları ve tohumculuğu. TÜRKTOB, 2(8): 14-19.
- Seki İ. Biler T. 2016. Büyükbaş Hayvan İşletmelerine Yönelik SWOT Analizi: Biga Örneği. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi. 4,51-59.
- Sirat A. Sezer İ. 2014. Samsun ilinde arpa üretim potansiyeli. GÜFBED/GUSTIJ (2014), 4(2), 183-192.
- Tapkı N. Emeksiz F. Dağıstan E. 2016. Hatay ili meyve fidanı üreticisi işletmelerin GZFT analizi ile değerlendirilmesi, Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4(9), syf. 734-738.
- Taş B. 2011. Tarım alanlarının planlaması sürecinde SWOT analizi kullanımına bir örnek: Sandıklı ilçesi, Coğrafi Bilimler Dergisi, 9 (2): 189-207.
- Taşcı R. Bayramoğlu Z. 2017. Arpa çeşitlerinin üretim, pazarlama ve işleme açısından önemi. Turkish Journal of Agriculture: Food Science and Technology, 5(8), 923-934.
- Toksoy D. Yenigün M. Şen G. 2009. Orman köylerindeki tarımsal kalkınma kooperatiflerinin SWOT analizi ile değerlendirilmesi (Maçka İlçesi Örneği), Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 2009, 9 (1): 12-18.
- TTSM, 2020. Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü Erişim: https://www.tarimorman.gov.tr/BUGEM/TTSM/Menu/30/Kayit-Listeleri [Erişim tarihi 17.06.2020].
- TUİK, 2020. Türkiye İstatistik Kurumu Erişim: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001 [Erişim tarihi 07.05.2020].
- Turgut İ. Konak C. Zeybek A. Acartürk E. Yılmaz R. 1997. Büyük Menderes Havzası sulu koşullarına uyumlu buğday çeşitlerinin belirlenmesi üzerine araştırmalar. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, 22-25 Eylül 1997, 520-527 Samsun.
- Turhal K. Turhal Ü.Ç. 2014. Yapay sinir ağları ile süne zararlısının buğday danesi üzerindeki etkilerinin belirlenmesi. Trakya University Journal of Natural Sciences, 15(1), 25-30.
- Uçar D. Doğru A. 2005. CBS projelerinin stratejik planlaması ve SWOT analizinin yeri, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası.
- Unakıtan G. Başaran B. 2018. Genç çiftçi projesinin başarısı için bir öneri: genç çiftçi kooperatifleri. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi. 04 (02).
- Yamane T.1967. Elementary sampling theory, printice hall ınc, englewood cliffs.
- Yazıcı K. Gülgün B. 2016. TR83 illerinde süs bitkileri sektörünün mevcut durumu ve geliştirilmesi üzerine bir araştırma. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 3(1), 18-24.
- Yılmaz İ. 2009. Avrupa Birliği’ne uyum sürecinde Türk kesme çiçek sektörünün SWOT (GTZF) analizi, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt, 22, Sayı: (1), 103–112.
Öz
Bu çalışmanın temel amacı, Konya ilinde bitkisel üretim faaliyetleri içinde arpa üretimine yer veren tarım işletmeleri, arpa alım satımı yapan tüccarlar, yem ve malt fabrikalarının yapısal özelliklerini ortaya çıkarmaktır. Bu amaca yönelik olarak anket uygulaması ve araştırmacının gözlemlerinden elde edilen veriler ile arpanın üretim, pazarlama ve işleme yapısı bütüncül olarak GZFT analizi yapılarak değerlendirilmiştir. Çalışmada kullanılan GZFT analizi, bir faaliyetin güçlü ve zayıf yönlerini, fırsat ve tehditleri analiz eden bir stratejik planlama metodudur. Arpa için yapılan GZFT analizi sonucunda ön plana çıkan kriterler; arpanın güçlü yanları; yem, gıda, malt ve biyoenerji alanında kullanılabilir olması, zayıf yanları; üreticiler tarafından genellikle kendi hayvanlarının beslenmesinde kullanıldığı için çeşit algısı oluşmaması ve diğer bitkiler gibi önem verilmemesi, fırsatları; hayvancılık yatırımları arttıkça, arpaya olan talebin artacak olması ve tehditleri ise arpa üretim alanlarının yıldan yıla azalması şeklinde belirlenmiştir. Türkiye’nin artan nüfusuna paralel olarak, nüfusun önümüzdeki yıllarda dengeli beslenebilmesi için ihtiyaç duyulacak hayvansal besin miktarı ve bu hayvansal besini temin etmek amacıyla mevcut hayvan sayısının da artması beklenmektedir. Bu hayvanları istenen düzeyde besleyebilmek için ihtiyaç duyulacak yem maddeleri ve karma yem miktarları göz önüne alındığında, özellikle yem hammaddesi olarak kullanılan arpanın, tarımsal üretim planlamasındaki öneminin göz ardı edilmemesi gerekir. Yeni geliştirilen arpa çeşitlerinin üreticilerden beklenilen değeri görebilmesi ve arpanın istenilen satış fiyatına ulaşabilmesi için; arpa pazarlama zincirinde bulunan tüccar ve karma yem fabrikalarının arpa satın alırken, buğdayda olduğu gibi kalite kriterine göre fiyatlandırma yapabileceği bir alım sisteminin oluşturulması ve yeni geliştirilen arpa çeşitlerinin iklim ve toprak ihtiyaçlarına uygun bölgelere yayımının yapılması önerilir.
Anahtar Kelimeler
Destekleyen Kurum
TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI / TARIMSAL ARAŞTIRMALAR VE POLİTİKALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Proje Numarası
TAGEM/TEAD/15/A15/P02/001
Teşekkür
Bu çalışmada; Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü tarafından desteklenen TAGEM/TEAD/15/A15/P02/001 numaralı “Arpa Üreten Sanayinin Talep Yapısının Üretici ve İşleme Bazında İncelenmesi, Konya İli Örneği” isimli projeden elde edilen verilerden yararlanılmıştır.
Kaynakça
- Aalami M. Leelavathi K. Rao U.J.S.P. 2007. Spaghetti making potential of Indian durum wheat varieties in relation to their protein, yellow pigment and enzyme contents. Food Chemistry, 100, 1243- 1248.
- Anonim, 2015. Ulusal Hububat Konseyi, arpa, yulaf, çavdar, tritikale raporu Erişim: http://www.uhk.org.tr/tr/arpa-cavdar-yulaf-tritikale/ [Erişim tarihi 07.05.2020].
- Aydoğan S. Şahin M. Akçacık A.G. Ayrancı R. 2011. Konya koşullarına uygun yüksek verimli ve kaliteli arpa genotiplerinin belirlenmesi. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 25(1), 10-16.
- Bashimov G. 2013. Türkmenistan Süt Sektörünün Mevcut Durumu: Fırsatlar ve Zorluklar, Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 2 (2): 197-203.
- Bolat M. 2016. Bazı tarım ve gıda ürünlerinin piyasa değişkenlerine yönelik öngörüler, arpa piyasasında gelecek dönem öngörüsü GTHB TAGEM s 23-35 Ankara.
- Bozok D. Karaman R. 2018. Isparta Lavantasının Kırsal Turizm Kapsamında SWOT Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesi: Kuyucak Köyü Örneği. International Journal of Social and Economic Sciences (IJSES), 8 (2), 27-33.
- Buldukoğlu S. 2014. Sağlık Turizminin Türkiye’deki Yeri ve Önemi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ufuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Doğan H. Gürler A. 2015. Türkiye tarım havzaları üretim ve destekleme modeli kapsamında yeşilırmak tarım havzasında yetiştirilen tarım ürünlerinin arz duyarlılığı. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 25(3), 231-243.
- Doğan Y. Kendal E. Karahan T. Çiftçi V. 2014. Diyarbakır koşullarında bazı arpa genotiplerinde verim ve bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2014(2), 31-40.
- Elçi Ş. Kolsarıcı Ö. Geçit H.H. 1994. Tarla Bitkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 1385, Ankara, 17 – 47.
- Er C. 2011. Çeşit adayı arpa genotipinin farklı koşullarda tarımsal özellikleri, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
- Erbil E. Taş T. 2020. Yağlı Tohumlu Bitkiler Tarımının ve Yağ Sektörünün SWOT Analizi ile Değerlendirilmesi: GAP Bölgesi Örneği Geleceğin Dünyasında Bilimsel ve Mesleki Çalışmalar 20.
- FAO, 2020. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü FAOSTAT. Erişim: http://www.fao.org/faostat/en/#data [Erişim tarihi 07.05.2020].
- Güneş T. Arıkan R. 1988. Tarım Ekonomisi İstatistiği, Tarım Ekonomisi İstatistiği Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları:1049, Ders Kitabı:305, 175.
- Kendal E. 2012. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde iklim değişiklinin arpa yetişiciliği üzerine etkisi. Uluslararası Gıda Tarım ve Gastronomi Kongresi. 15-19 Şubat, Antalya, 68-70.
- Kendal E. 2016. GGE Biplot analysis of multienvironment yield trials in barley (Hordeum vulgare L.) Cultivars. Ekin Journal of Crop Breeding and Genetics 2(1):90-99.
- Ketenci K. Bayramoğlu, Z. (2018) Türkiye’de Ceviz Üretiminin Rekabet Analizi, Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi Cilt 5, Sayı 3. Sayfa 339-347.
- Kılınç M. Kırtok Y. Yağbasanlar T. 1992. Çukurova Koşullarına Uygun Arpa Çeşitlerinin Geliştirilmesi Üzerine Araştırmalar II. Arpa-Malt Semineri, 25-27 Mayıs 1992, 205-218 s., Konya.
- Koca Y. O. Erekul O. Sabancı S. Zeybek A. Yiğit A. 2015. Akdeniz kuşağında yetiştirilen arpa (Hordeum vulgare L.) çeşitlerinde verim unsurları ve tane kalite özelliklerinin belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2015; 12(1) : 9 – 15.
- Köten M. Ünsal A.S. Atlı A. 2013. Arpanın insan gıdası olarak değerlendirilmesi. Türk-Tarım Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi. 1(2), 51-55.
- Özen A. 2019. Çankırı ilinin su ürünleri sektör analizi, sorunlar ve çözüm önerileri, GÜFBED/GUSTIJ (2019) 9 (4): 808-815 Gümüşhane.
- Sav O. Sayın C. 2015. Sebze tohumculuk sektörünün SWOT analizi ile incelenmesi: Antalya ili örneği. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, Cilt 1 Sayı 1.
- Savran M K. Demirbaş N. 2012. Türk Zeytinyağı Sektöründe Kalite Sorununun SWOT Analiziyle Değerlendirilmesi, Zeytin Bilimi Dergisi 3 (1), 11-18.
- Sayım S. Akar T. Ergün N. Aydoğan S. 2013. Ülkemizde arpa ıslahı çalışmaları ve tohumculuğu. TÜRKTOB, 2(8): 14-19.
- Seki İ. Biler T. 2016. Büyükbaş Hayvan İşletmelerine Yönelik SWOT Analizi: Biga Örneği. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi. 4,51-59.
- Sirat A. Sezer İ. 2014. Samsun ilinde arpa üretim potansiyeli. GÜFBED/GUSTIJ (2014), 4(2), 183-192.
- Tapkı N. Emeksiz F. Dağıstan E. 2016. Hatay ili meyve fidanı üreticisi işletmelerin GZFT analizi ile değerlendirilmesi, Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4(9), syf. 734-738.
- Taş B. 2011. Tarım alanlarının planlaması sürecinde SWOT analizi kullanımına bir örnek: Sandıklı ilçesi, Coğrafi Bilimler Dergisi, 9 (2): 189-207.
- Taşcı R. Bayramoğlu Z. 2017. Arpa çeşitlerinin üretim, pazarlama ve işleme açısından önemi. Turkish Journal of Agriculture: Food Science and Technology, 5(8), 923-934.
- Toksoy D. Yenigün M. Şen G. 2009. Orman köylerindeki tarımsal kalkınma kooperatiflerinin SWOT analizi ile değerlendirilmesi (Maçka İlçesi Örneği), Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 2009, 9 (1): 12-18.
- TTSM, 2020. Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü Erişim: https://www.tarimorman.gov.tr/BUGEM/TTSM/Menu/30/Kayit-Listeleri [Erişim tarihi 17.06.2020].
- TUİK, 2020. Türkiye İstatistik Kurumu Erişim: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001 [Erişim tarihi 07.05.2020].
- Turgut İ. Konak C. Zeybek A. Acartürk E. Yılmaz R. 1997. Büyük Menderes Havzası sulu koşullarına uyumlu buğday çeşitlerinin belirlenmesi üzerine araştırmalar. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, 22-25 Eylül 1997, 520-527 Samsun.
- Turhal K. Turhal Ü.Ç. 2014. Yapay sinir ağları ile süne zararlısının buğday danesi üzerindeki etkilerinin belirlenmesi. Trakya University Journal of Natural Sciences, 15(1), 25-30.
- Uçar D. Doğru A. 2005. CBS projelerinin stratejik planlaması ve SWOT analizinin yeri, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası.
- Unakıtan G. Başaran B. 2018. Genç çiftçi projesinin başarısı için bir öneri: genç çiftçi kooperatifleri. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi. 04 (02).
- Yamane T.1967. Elementary sampling theory, printice hall ınc, englewood cliffs.
- Yazıcı K. Gülgün B. 2016. TR83 illerinde süs bitkileri sektörünün mevcut durumu ve geliştirilmesi üzerine bir araştırma. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 3(1), 18-24.
- Yılmaz İ. 2009. Avrupa Birliği’ne uyum sürecinde Türk kesme çiçek sektörünün SWOT (GTZF) analizi, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt, 22, Sayı: (1), 103–112.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Tarım Politikaları |
| Bölüm | Tarım Ekonomisi / Agricultural Economy |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | TAGEM/TEAD/15/A15/P02/001 |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Aralık 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 30 Mayıs 2020 |
| Kabul Tarihi | 25 Haziran 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 10 Sayı: 4 |