Germeçtepe Baraj Gölünün (Kastamonu-Daday) Bazı Fiziko-kimyasal Su Kalite Parametrelerinin İncelenmesi
Öz
Bu çalışmada Kastamonu ili Daday ilçesi sınırları içerisinde bulunan
Germeçtepe baraj gölünün su kalitesinin değerlendirilmesi amacı ile göl
üzerinde belirlenen üç istasyondan bir yıl boyunca alınan su numuneleri
sıcaklık, pH, turbidite, kondüktivite, çözünmüş oksijen, nitrat, nitrit,
fosfat, amonyum, KOİ ve BOİ olmak üzere 11 fiziko-kimyasal parametre bakımından
incelenmiştir. Su numunelerinden sıcaklık, pH, kondüktivite ve çözünmüş oksijen
parametreleri örnekleme esnasında multimetre cihazı ile diğer parametreler ise
sprektrofotometrik metotla laboratuvarda analiz edilmiştir. Göl suyunda tespit
edilen fiziko-kimyasal parametrelerden sıcaklığın 1,07-24,5°C arasında, pH’nın
7,32-9,98, turbiditenin 0,74-8,17 NTU, çözünmüş oksijenin 7,23-11,35 mg l-1,
kondüktivitenin 332-459 µS cm-1, nitritin 0,0-0,008 mg l-1,
nitratın 0,0-0,87 mg l-1, fosfatın 0,04-3,53 mg l-1,
amonyumun 0,0-0,53 mg l-1, KOİ’nin 8,41-23,13 mg l-1 ve
BOİ’nin 0,0-2,0 mg l-1 arasında değiştiği tespit edilmiştir. Sonuç
olarak Germeçtepe baraj gölü su kalitesi yüzey suları yönetmeliğine göre
sıcaklık, pH, çözünmüş oksijen, kondüktüvite, nitrat, amonyum, KOİ ve BOİ
parametreleri bakımından I. kalite, nitrit bakımından II. Kalite ve fosfat
bakımından ise IV. Kalite su sınıfında olduğu tespit edilmiş ve göl suyunun
önemli bir kirlilik baskısında olmadığı belirlenmiştir. Germeçtepe baraj
gölünden bir yıl boyunca elde edilen ve on fiziko-kimyasal parametrenin kural
tabanına dahil edildiği bulanık mantık yaklaşımı sonuçlarına göre ise karar
destek sisteminde % 90 başarı sağlandığı ve bulanık mantık yaklaşımın su kalite
sınıflandırmasında önemli ölçüde etkili olduğu kanaatine varılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Alp, M. T. Mehmet A.T. Sen, B. and Ozbay. O. (2010): Water Quality of Surface Waters in Lower Euphrates Basin (Southeastern Anatolia, Turkey). Journal of Animal and Veterinary Advances, 9 (18), 2412 – 2421.
- Bayram, A. and Kenanoğlu, M. (2016). Variation of total suspended solids versus turbidity and Secchi disk depth in the Borçka Dam Reservoir, Çoruh River Basin, Turkey. Lake and Reservoir Management, 32 (3), 209-224.
- Başaran-Kaymakçı, A. and Egemen, Ö. (2006). Orta Toros Dağlarındaki Eğrigöl’ün su kalitesi parametrelerinin araştırılması. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 12 (2), 137-143.
- Cirik, S., Cirik, Ş. 1999. Limnoloji. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınları, No: 21, Ege Üniversitesi Basımevi, 166 s, İzmir.
- Egemen, Ö., Alparslan, M., & Sunlu, U. (1997). Çanakkale’de (Karacaören ve Kepez) Toplanan Midyelerde (Mytilus galloprovincialis, Lamarck) Bazı Ağır Metal Düzeylerinin Araştırılması, Ege Üniversitesi Su Ür. Der, 14, 1-2.
- Elmacı, A., Topaç, F.O., Teksoy, A., Özengin, N. ve Başkaya, H.S. (2010). Uluabat Gölü Fizikokimyasal Özelliklerinin Yönetmelikler Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Uludağ University Journal of The Faculty of Engineering and Architecture, 15(1), 149-157.
- Goksu, M. Z. L., Yuceer, A., Basibuyuk, M. F. C. F., & Forster, C. F. (2003). Heavy metal adsorption characteristics of a submerged aquatic plant (Myriophyllum spicatum). Process Biochemistry, 39(2), 179-183
- Harper, D. 1992. Eutrophication of fresh waters: Principles, problems and restoration. Chapman and Hall, London, UK.
- Haralambous, A., Maliou, E., Malamis, M. 1992. The use of zeolite for amonium uptake. Water Science and Technology, 25(1): 139-145
- İleri, S.,Karaer, F., Katip, A., Onur, S. and Aksoy, E. (2014b) Assessment of some pollution parameters with geographic information system (GIS) in sediment samples of Lake Uluabat, Turkey. JBES-Journal of Biological and Environmental Sciences (Kabul Edilmiştir).
- Kaymakçı Başaran, A., Egemen, Ö. 2006. Orta Toros Dağlarındaki Eğrigöl’ün Su Kalitesi Parametrelerinin Araştırılması. Tarım Bilimleri Dergisi 12 (2): 137-143.
- Mutlu, E., Yanık, T., and Demir, T. (2013). Karagöl (Hafik-Sivas)’ün Su Kalitesinin İncelenmesi. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 24, 35-45.
- Munsuz, N., & Ünver, İ. (1995). Su kalitesi. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Yay, (1389).
- Nisbet, M. and Verneaux, J. (1970). Composants chimiques des eaux courantes: discussion et propositions des classes en tant que base d’interprétation des analyses chimiques. Annales de Limnologie, 6 (2), 161-190.
- Obalı, D. (1978). Mogan Gölü Fitoplanktonunun Nitesel Nicesel Olarak İncelenmesi. Ankara Üni.. Fen Fak.. Sistematik Botanik Kürsüsü.(Doktora Tezi). Ankara.
- Özbek, M., & Sarı, H. M. (2007). Batı Karadeniz Bölgesi’ndeki Bazı Göllerin Hirudinea (Annelida) Faunası. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 24(1-2), 83-88.
- Özdemir, N., Yılmaz, F. and Yorulmaz, B. (2007). Dalaman Çayı üzerindeki Bereket Hidro-Elektrik Santrali Baraj Gölü Suyunun Bazı Fiziko-Kimyasal Parametrelerinin ve Balık Faunasının Araştırılması. Ekoloji, 16 (62), 30-36.
- Rucinski, D. K., Beletsky, D., DePinto, J. V., Schwab, D. J., & Scavia, D. (2010). A simple 1-dimensional, climate based dissolved oxygen model for the central basin of Lake Erie. Journal of Great Lakes Research, 36(3), 465-476.
- Sönmez, A.Y., Hisar, O., Karataş, M., Arslan, G. and Aras, M.S. (2008). Sular Bilgisi. Nobel Yayın Dağıtım A.Ş. Ankara.
- Şahin, B. (2016). Küresel Bir Sorun: Su Kıtlığı ve Sanal Su Ticareti. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi.
- Şengörür,B.,&Demirel, A. (2002). AKGÖL'DE (GÖLKENT-SAKARYA) ÖTROFİKASYON VE SU KAI. JİTE SINIFININ BELİRLENMESİ. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(3), 1-8.
- Taş B. 2006. Derbent Baraj Gölü (Samsun) Su Kalitesinin İncelenmesi. Ekoloji, 61: 6-15
- Taş, B., Candan, A.Y., Can, Ö. ve Topkara, S. (2010). Ulugöl (Ordu)’ün bazı fizikokimyasal özellikleri. Journal of FisheriesSciences.com, 4(3), 254-263.
- Taş B. (2011). Gaga Gölü (Ordu, Türkiye) Su Kalitesinin İncelenmesi. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi / The Black Sea Journal of Sciences, 1, 43-61.
- Tanyolaç, J. (2004). Limnoloji (Tatlısu Bilimi). Hatiboğlu Yayıncılık, 239 s, Ankara.
- TAŞ, B., & ÇETİN, M. (2011). Gökgöl (Ordu-Türkiye)'ün Bazı Fiziko-Kimyasal Özelliklerinin İncelenmesi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 1(1), 75-84.
- Tepe, Y. (2009). Reyhanlı Yenişehir Gölü (Hatay) su kalitesinin belirlenmesi. Ekoloji, 18,70, 38-46.
- Tepe, Y., Ateş, A., Mutlu, E., Töre, Y. (2006). Karagöl’ün (Erzin-Hatay) bazı fizikokimyasal özellikleri. Ege Üniversitesi Journal of Fisheries and Aquatic Science, 23 (1/1), 155-161.
- Temponeras M, Kristiansen J, Moustaka Gouni M. 2000. Seasonal Variation in Phytoplankton Composition an Physical Chemical Feactures of the Shallow Lake Doirani, Macedonia, Greece Hydrobiologia, 424:109-122
- Thomann, R. V. and Mueller, J. A. 1987. Principle of surface water quality modelling and control. Harper and Row Publishers, 644 p, New York.
- Ünlü, A., Çoban, F. and Tunç, M. S. (2008). Hazar Gölü su kalitesinin fiziksel ve inorganik kimyasal parametreler açısından incelenmesi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 23 (1), 119-127.
- Uslu, O., Türkman, A., 1987. Su Kirliliği ve Kontolü. T.C Başbakanlık Çevre Genel Müdürlüğü Yayınları Eğitim Dizisi.
- Verep, B., Çelikkale, M. S. and Düzgüneş, E. (2002). Uzungöl’ün bazı limnolojik ve hidrografik özellikleri. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 19 (1-2), 233-240.
- Yüzey Suları Yönetmeliği. (2012). www.rega.gov.tr.
Öz
The aim of this study is to evaluate the water
quality of Germeçtepe dam lake located in the Daday district of Kastamonu
province and to determine the temperature, pH, turbidity, conductivity,
dissolved oxygen, nitrate, nitrite, phosphate, ammonia, COD and BOD in terms of
11 physico-chemical parameters. The temperature, pH, conductivity and dissolved oxygen parameters of the
water samples were analyzed study land using multimeter and other parameters
were determined using sproctrophotometric method in the laboratory. The physico-chemical
parameters determined in the lake water were between 1.07-24.5 ° C, pH
7.32-9.98, turbidity 0.74-8.17 NTU, dissolved oxygen 7.23-11.35 mg -1,
conductivity 332-459 μS cm-1, nitrite 0.0-0.008 mg -1, nitrate 0.0-0.87 mg -1,
phosphate 0.04-3.53 mg-1, ammonium 0.0-0.53 mg -1, COD 8.41-23.13 mg-1 and BOD
Has been found to vary between 0.0 and 2.0 mg-1. All of the a data set (12 months) about several
physico-chemical parameters such as temperature, pH, conductivity, dissolved
oxygen, nitrate, nitrite, phosphate, Ammonia, COD and BOD was collected from 3
monitoring stations in Germeçtepe Dam Lake were evaluated with statistical
analysis. In the results of the
analysis, Germeçtepe dam reservoir water quality was determined as the first
quality in terms of temperature, pH, dissolved oxygen, conduction, nitrate,
ammonium, COD and BOD parameters in terms of nitrite. In terms of quality and
phosphate, IV. It has been determined that quality is in the water class and it
is determined that the lake water is not in an important pollution pressure.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Alp, M. T. Mehmet A.T. Sen, B. and Ozbay. O. (2010): Water Quality of Surface Waters in Lower Euphrates Basin (Southeastern Anatolia, Turkey). Journal of Animal and Veterinary Advances, 9 (18), 2412 – 2421.
- Bayram, A. and Kenanoğlu, M. (2016). Variation of total suspended solids versus turbidity and Secchi disk depth in the Borçka Dam Reservoir, Çoruh River Basin, Turkey. Lake and Reservoir Management, 32 (3), 209-224.
- Başaran-Kaymakçı, A. and Egemen, Ö. (2006). Orta Toros Dağlarındaki Eğrigöl’ün su kalitesi parametrelerinin araştırılması. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 12 (2), 137-143.
- Cirik, S., Cirik, Ş. 1999. Limnoloji. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınları, No: 21, Ege Üniversitesi Basımevi, 166 s, İzmir.
- Egemen, Ö., Alparslan, M., & Sunlu, U. (1997). Çanakkale’de (Karacaören ve Kepez) Toplanan Midyelerde (Mytilus galloprovincialis, Lamarck) Bazı Ağır Metal Düzeylerinin Araştırılması, Ege Üniversitesi Su Ür. Der, 14, 1-2.
- Elmacı, A., Topaç, F.O., Teksoy, A., Özengin, N. ve Başkaya, H.S. (2010). Uluabat Gölü Fizikokimyasal Özelliklerinin Yönetmelikler Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Uludağ University Journal of The Faculty of Engineering and Architecture, 15(1), 149-157.
- Goksu, M. Z. L., Yuceer, A., Basibuyuk, M. F. C. F., & Forster, C. F. (2003). Heavy metal adsorption characteristics of a submerged aquatic plant (Myriophyllum spicatum). Process Biochemistry, 39(2), 179-183
- Harper, D. 1992. Eutrophication of fresh waters: Principles, problems and restoration. Chapman and Hall, London, UK.
- Haralambous, A., Maliou, E., Malamis, M. 1992. The use of zeolite for amonium uptake. Water Science and Technology, 25(1): 139-145
- İleri, S.,Karaer, F., Katip, A., Onur, S. and Aksoy, E. (2014b) Assessment of some pollution parameters with geographic information system (GIS) in sediment samples of Lake Uluabat, Turkey. JBES-Journal of Biological and Environmental Sciences (Kabul Edilmiştir).
- Kaymakçı Başaran, A., Egemen, Ö. 2006. Orta Toros Dağlarındaki Eğrigöl’ün Su Kalitesi Parametrelerinin Araştırılması. Tarım Bilimleri Dergisi 12 (2): 137-143.
- Mutlu, E., Yanık, T., and Demir, T. (2013). Karagöl (Hafik-Sivas)’ün Su Kalitesinin İncelenmesi. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 24, 35-45.
- Munsuz, N., & Ünver, İ. (1995). Su kalitesi. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Yay, (1389).
- Nisbet, M. and Verneaux, J. (1970). Composants chimiques des eaux courantes: discussion et propositions des classes en tant que base d’interprétation des analyses chimiques. Annales de Limnologie, 6 (2), 161-190.
- Obalı, D. (1978). Mogan Gölü Fitoplanktonunun Nitesel Nicesel Olarak İncelenmesi. Ankara Üni.. Fen Fak.. Sistematik Botanik Kürsüsü.(Doktora Tezi). Ankara.
- Özbek, M., & Sarı, H. M. (2007). Batı Karadeniz Bölgesi’ndeki Bazı Göllerin Hirudinea (Annelida) Faunası. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 24(1-2), 83-88.
- Özdemir, N., Yılmaz, F. and Yorulmaz, B. (2007). Dalaman Çayı üzerindeki Bereket Hidro-Elektrik Santrali Baraj Gölü Suyunun Bazı Fiziko-Kimyasal Parametrelerinin ve Balık Faunasının Araştırılması. Ekoloji, 16 (62), 30-36.
- Rucinski, D. K., Beletsky, D., DePinto, J. V., Schwab, D. J., & Scavia, D. (2010). A simple 1-dimensional, climate based dissolved oxygen model for the central basin of Lake Erie. Journal of Great Lakes Research, 36(3), 465-476.
- Sönmez, A.Y., Hisar, O., Karataş, M., Arslan, G. and Aras, M.S. (2008). Sular Bilgisi. Nobel Yayın Dağıtım A.Ş. Ankara.
- Şahin, B. (2016). Küresel Bir Sorun: Su Kıtlığı ve Sanal Su Ticareti. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi.
- Şengörür,B.,&Demirel, A. (2002). AKGÖL'DE (GÖLKENT-SAKARYA) ÖTROFİKASYON VE SU KAI. JİTE SINIFININ BELİRLENMESİ. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(3), 1-8.
- Taş B. 2006. Derbent Baraj Gölü (Samsun) Su Kalitesinin İncelenmesi. Ekoloji, 61: 6-15
- Taş, B., Candan, A.Y., Can, Ö. ve Topkara, S. (2010). Ulugöl (Ordu)’ün bazı fizikokimyasal özellikleri. Journal of FisheriesSciences.com, 4(3), 254-263.
- Taş B. (2011). Gaga Gölü (Ordu, Türkiye) Su Kalitesinin İncelenmesi. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi / The Black Sea Journal of Sciences, 1, 43-61.
- Tanyolaç, J. (2004). Limnoloji (Tatlısu Bilimi). Hatiboğlu Yayıncılık, 239 s, Ankara.
- TAŞ, B., & ÇETİN, M. (2011). Gökgöl (Ordu-Türkiye)'ün Bazı Fiziko-Kimyasal Özelliklerinin İncelenmesi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 1(1), 75-84.
- Tepe, Y. (2009). Reyhanlı Yenişehir Gölü (Hatay) su kalitesinin belirlenmesi. Ekoloji, 18,70, 38-46.
- Tepe, Y., Ateş, A., Mutlu, E., Töre, Y. (2006). Karagöl’ün (Erzin-Hatay) bazı fizikokimyasal özellikleri. Ege Üniversitesi Journal of Fisheries and Aquatic Science, 23 (1/1), 155-161.
- Temponeras M, Kristiansen J, Moustaka Gouni M. 2000. Seasonal Variation in Phytoplankton Composition an Physical Chemical Feactures of the Shallow Lake Doirani, Macedonia, Greece Hydrobiologia, 424:109-122
- Thomann, R. V. and Mueller, J. A. 1987. Principle of surface water quality modelling and control. Harper and Row Publishers, 644 p, New York.
- Ünlü, A., Çoban, F. and Tunç, M. S. (2008). Hazar Gölü su kalitesinin fiziksel ve inorganik kimyasal parametreler açısından incelenmesi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 23 (1), 119-127.
- Uslu, O., Türkman, A., 1987. Su Kirliliği ve Kontolü. T.C Başbakanlık Çevre Genel Müdürlüğü Yayınları Eğitim Dizisi.
- Verep, B., Çelikkale, M. S. and Düzgüneş, E. (2002). Uzungöl’ün bazı limnolojik ve hidrografik özellikleri. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 19 (1-2), 233-240.
- Yüzey Suları Yönetmeliği. (2012). www.rega.gov.tr.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 23 Haziran 2017 |
| Kabul Tarihi | 19 Haziran 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 32 Sayı: 1 |
