Abstract
Dünya toplumlarında cinsiyet tercihlerindeki kırılmalar ve cinsel tercih kategorilerinin sayısının artması, dijital sistem tasarımcılarının yanı sıra kamusal alan tasarımcılarının da temel yaklaşımlarını derinden etkilemiştir. Şimdiye kadar çoğu robotik algoritmada ve akıllı şehir tasarımında ve sisteminde tek cinsiyetlilik varsayılan tasarım veya kodlama ayarı haline geldi. Bireysel insan psikolojisinin kentsel alanlardaki kolektif yansıması olan kent sosyolojisi açısından baktığımızda akıllı şehirlerin hem dijital altyapısında hem makro yapılarında hem de mega yapı tasarımlarında cinsiyetsizleşmenin izlerini görüyoruz. Özellikle 2000 ve sonrası film endüstrisinde toplumsal cinsiyet algısı ya özgür toplumsal cinsiyet değerlerine gönderme yapıyor ya da cinsiyetsiz (unisex) yapıyı idealleştiriyor. Geleceğin şehirlerindeki bu tür ivmeler, sistem tasarımlarında ve kamusal alan tasarımlarında tasarımcılara son derece pratik bir çözüm sunuyor. Bu tür tasarımların toplumsal ve cinsel şiddetin önlenmesinde son derece yapıcı gelişmeler olduğunu ortaya koymamız gerekiyor. Çalışmamızda geleceğin akıllı şehirlerinin dijital altyapısında yapay algoritmaların sistem tasarımları ve mekân tasarımlarının toplumsal uzlaşmaya katkısı üzerinde durulacaktır.
Keywords
Kamusal alan kent kültürü ve politikası cinsiyetsizleşme eğilimi akıllı şehirler cinsiyetsizleşme
Thanks
I would like to thank every human being who adopts reconciliation as a principle, avoids bigotry, and loves sharing, making the law superior. The article complies with national and international research and publication ethics. Ethics Committee approval was not required for the study.
References
- Akduran, Ö., Yakar Önal, A. & Şenesen, G. G. (2018). Kentsel Haklar ve Hizmetlere Erişimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Haritalama ve İzleme Çalışması, Türkiye’de Katılımcı Demokrasinin Güçlendirilmesi: Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin İzlenmesi Projesi, Ankara.
- Andersson, J. (2011). Heritage discourse and the desexualisation of public space: The “Historical Restorations” of Bloomsbury's Squares, Antipode, 14 November 2011, 1081-1098.
- antiktarih.com. (2018). Roma-Donemi-Latrinalari. Antik Tarih Web Sitesi, Access Address (09.09.2023): https://www.antiktarih.com/2018/04/30/roma-donemi-latrinalari/
- Baş, B. (2016). Tarih Boyunca Tuvalet Kullanımı, Arkeofili, Access Address (9/9/2022): https://arkeofili.com/tarih- boyunca-tuvalet-kullanimi/
- By Jo B. Paoletti. (2015). Sex and Unisex: Fashion, Feminism, and the Sexual Revolution, Indiana University Press USA.
- Bouchard, T. J. (1998). Genetic and environmental influences on intelligence and special mental abilities, Human Biology 70-257-279.
- Campbel, K. (2015). A Brief History of Unisex Fashion, The Atlantic Site, The Atlantic Web Portal, TheAtlantic.com, by The Atlantic Monthly Group.
- Clarke, H. D. & Hentz, J. G. (2008). Restoration of femoral anatomy in TKA with unisex and gender-specific components. Clinical Orthopaedics and Related Research 466, 2711–2716. Access Address (12.09.2023): https://doi.org/10.1007/s11999-008-0454-6
- Destrochers C. J., (1989). Pricing on a Unisex Basis Considerations, S., 721-736 Access Address (09.09.2022): https://www.soa.org/globalassets/assets/library/proceedings/record-of-the-society-of-actuaries/1980- 89/1989/january/RSA89V15N215.PDF
- Efe, M. & Üstündağ. B. (2020). Kadın dostu kent yaklaşımı kapsamında kentsel açık yeşil alanların değerlendirilmesi: Bornova örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (36), 38-65. Access Address (09.09.2023): https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbe/issue/54000/686968
- Erkarslan, Ö. E. (2004). “XX-XY: Tasarımda baskın gen: Cinsiyetler arası mücadele alanı olarak modern konut tasarımı,” Mimar. İst, s. 14 – Dosya: Mimarlık ve Cinsiyet, s. 59-62.
- Erdemir, H. P. (2010). Helen ve Roma toplumunda tuvalet ve temizlik, Acta Turcica, Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi, Yıl 2, Sayı, 2, Temmuz 2010. p. 108.
- European Institute for Gender Equality. (2023). Glossary and Thesauraus. Access Address: (15.09.2023) https://eige.europa.eu/publications-resources/thesaurus/terms/1048
- eturbonews.com. (2018) Access Address https://eturbonews.com/from-siri-to-alexa-to-sophia-the-robot- innovations-changing-travel-and-tourism/
- Hare, N. & Hare, J. (1984). The Endangered Black Family: Coping with the Unisexualization and Coming Extinction of the Black Race. San Francisco: Black Think Tank.
- Herbert, B. & Aylene, S. H. (1982). Evolution of unisex names, Names, 30:1, 15-22, DOI: 10.1179/nam.1982.30.1.15
- Illich, I. (1996). Gender, (çev: Ahmet Fethi), Ankara, Ayraç Yay., 1996 s. 13-15.
- islamtheultimatepeace.com. (2023) How To Do Tawaf During Umrah?, https://islamtheultimatepeace.com/how-to-do-tawaf-during-umrah/
- Kan Ülkü, G. (2018). Konutun Cinsiyeti. Journal of Architectural Sciences and Applications, 3(2), 63-80. https://doi.org/10.30785/mbud.287911
- Karatepe, Ş. (2013). Üniversite Öğrencilerinde Cinsizetsizleşme, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi
- Kubar, Y. (2017). The effect of desexualisation on consumption preference among economic decisions. Turkish Studies (Electronic), 12(35), 519 - 536.
- Kurtoğlu, A. & Tüzel, G. B. (2021). Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Hak Temelli İzleme Yaklaşımları ve Teknikleri Eğitim Materyali, ISBN: 978-625-7666-07-7 Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği Publication, Ankara, 2021.
- Mert, S. (2020). Çok Okuyan Çok Gezen Gezi Bloğu, 1-13. (Access Address (10.10.2022): https://cokokuyancokgezen.com/magnesia-antik-kenti-aydin/comment-page-1/#comment-6879
- National Institutes of Health. (2023). What are Sex & Gender? And why do they matter in health research? Access Address (15.09.2023): https://orwh.od.nih.gov/sex-gender
- Newbery, L. (2022). Why gender-neutral bathrooms benefit all young people (Access Address (10.10.2023): https://www.latimes.com/california/newsletter/2022-03-07/8-to-3-template-8-to-3
- Nuedecker, R. (1994). Die Pracht Der Latrine, Münih.
- Openaccessgovernment.org. (2023). Gender neutral toilet signs improve attitudes towards trans and nonbinary people, Access Address, (10.09.2023) https://www.openaccessgovernment.org/gender-neutral- toilet-signs-attitudes-towards-trans-nonbinary/151503/
- projem.com. (2023). Access Address, https://www.frig.com.tr/img/oteller/pictures/17_6019690f01470.jpg
- polygon.com. (2023) Access Address, https://www.polygon.com/23561086/cortana-halo-villain-twist
- Scott, J. (2003). The Linguistic Production of Genderlessness in the Superintendency”, Reconsidering feminist research in educational leadership, ed: Michelle D. Young , Linda Skrla, Albany , State University of New York Press, 2003, p: 81.
- Yegül, F. (2006). Antik Çağda Hamamlar ve Yıkanma, (Çev. Emel Erten), İstanbul, 2006.
- youtube.com. (2022). İngiltere Alevi Kültür Merkezi ve Cemevi Semah Ekibi Oxford Üniversitesi, Access Address (09/09/2022): https://www.youtube.com/watch?v=xrkBuEExRNI
- Yüksel, M. (2018). Being genderless of public sphere and sport. Turkish Journal of Sport and Exercise, 20(3), 310- 317. https://doi.org/10.15314/tsed.471956
- Fagot, B. I. Rodgers & C. S. Leinbach, M. D. (2000). Theories of gender socialization. T. Eckes ve H. M. Trautner, (Ed.), The developmental social psychology of gender (65-90). London: Lawrence Erlbaum. 736.
- Frank Rudy Cooper. (2009). Our First Unisex President - Black Masculinity and Obama's Feminine Side, 86 Denv. U. L. Rev. 633.
- Gümüş, Ö. D., (2006). Toplumsal cinsiyet sosyalleşmesine ilişkin kuramlar, Türk Psikoloji Bülteni, Temmuz 2006, Yıl 12, Sayı, 38, S. 92.
- Joel E. Cohen. (1986). An uncertainty principle in demography and the unisex issue, The American Statistician, 40:1, 32-39. Access Address (15.09.2023): https://doi.org/10.1080/00031305.1986.10475351
- Kaya, Ö. (2020). Moda ve Giyinme Yoluyla Cinsiyetsiz Moda, 14. Uluslararası Türk Sanatı, Tarihi ve Folkloru Kongresi, Aydın Menderes Üniversity, 8 April 2020.
- Kurtoğlu, A. (2021). Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Hak Temelli İzleme Yaklaşımları ve Teknikleri, Eğitim Materyali. Access Address (10.09.2023): https://ceidizler.ceid.org.tr/dosya/toplumsal-cinsiyete-duyarli-hak-temelli- izleme-yaklasimlari-ve-teknikleripdf.pdf
- Osmanoğlu, R. (2019). Giysi Tasarımı ve Üniseks Kavramı, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi 2019.
- Palaz Erdemir & Hatice, (2010). Hellen ve Roma Toplumlarında Tuvalet ve Temizlik, Kültür Tarihimizde Hamam, edt. Emine Gürsoy Naskali ve Hilal Oytun Altun, Acta Turcica, Yıl II, sayı 2, 2010, 103-122.
- Patti, G. Courtney & C. (2016) Unisexualization, Wiley Online Library. Access Address (08.09.2023): https://doi.org/10.1002/9781118663219.wbegss393 2016
- Swanson, A. R. (2004). Unisex Research, Human Resources, Development, 15/1, Wiley Periodicals, Page, 117.
- Topaloğlu, A. (2010). Tralleis Latrinası Işığında Antik Dönemde Latrinalar ve Tralleis Latrinasının 3D Modellemesi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Aydın.
Abstract
The fractures in gender preferences and the increase in the number of gender preference categories in world societies have deeply affected the basic approaches of public space designers and digital system designers. By now, single-sex has become the default design or coding setting in most robotic algorithms and smart city designs and systems. When we look at it from the perspective of urban sociology, which is the collective reflection of individual human psychology in urban areas, we see traces of it in both the digital infrastructure, macrostructures, and megastructure designs of smart cities. Especially in the film industry after 2000, the perception of gender either refers to free gender values or idealizes a unisex structure. Such things in the cities of the future offer designers an extremely practical solution in system designs and public space designs. We need to demonstrate that such designs are extremely constructive developments in preventing social and sexual violence. In our study, we will focus on the contribution of artificial algorithms, system designs, and space designs to social consensus in the digital infrastructure of smart cities of the future. The parameters of this contribution will be discussed from the perspective of urban sociology in terms of the sustainability of future cities.
Ethical Statement
Çalışmamızda Etik Kurul Kararı gerekmemektedir.
Thanks
Tüm aydınlık yarınalar için evrendeki emektarlara teşekkürüm var.
References
- Akduran, Ö., Yakar Önal, A. & Şenesen, G. G. (2018). Kentsel Haklar ve Hizmetlere Erişimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Haritalama ve İzleme Çalışması, Türkiye’de Katılımcı Demokrasinin Güçlendirilmesi: Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin İzlenmesi Projesi, Ankara.
- Andersson, J. (2011). Heritage discourse and the desexualisation of public space: The “Historical Restorations” of Bloomsbury's Squares, Antipode, 14 November 2011, 1081-1098.
- antiktarih.com. (2018). Roma-Donemi-Latrinalari. Antik Tarih Web Sitesi, Access Address (09.09.2023): https://www.antiktarih.com/2018/04/30/roma-donemi-latrinalari/
- Baş, B. (2016). Tarih Boyunca Tuvalet Kullanımı, Arkeofili, Access Address (9/9/2022): https://arkeofili.com/tarih- boyunca-tuvalet-kullanimi/
- By Jo B. Paoletti. (2015). Sex and Unisex: Fashion, Feminism, and the Sexual Revolution, Indiana University Press USA.
- Bouchard, T. J. (1998). Genetic and environmental influences on intelligence and special mental abilities, Human Biology 70-257-279.
- Campbel, K. (2015). A Brief History of Unisex Fashion, The Atlantic Site, The Atlantic Web Portal, TheAtlantic.com, by The Atlantic Monthly Group.
- Clarke, H. D. & Hentz, J. G. (2008). Restoration of femoral anatomy in TKA with unisex and gender-specific components. Clinical Orthopaedics and Related Research 466, 2711–2716. Access Address (12.09.2023): https://doi.org/10.1007/s11999-008-0454-6
- Destrochers C. J., (1989). Pricing on a Unisex Basis Considerations, S., 721-736 Access Address (09.09.2022): https://www.soa.org/globalassets/assets/library/proceedings/record-of-the-society-of-actuaries/1980- 89/1989/january/RSA89V15N215.PDF
- Efe, M. & Üstündağ. B. (2020). Kadın dostu kent yaklaşımı kapsamında kentsel açık yeşil alanların değerlendirilmesi: Bornova örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (36), 38-65. Access Address (09.09.2023): https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbe/issue/54000/686968
- Erkarslan, Ö. E. (2004). “XX-XY: Tasarımda baskın gen: Cinsiyetler arası mücadele alanı olarak modern konut tasarımı,” Mimar. İst, s. 14 – Dosya: Mimarlık ve Cinsiyet, s. 59-62.
- Erdemir, H. P. (2010). Helen ve Roma toplumunda tuvalet ve temizlik, Acta Turcica, Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi, Yıl 2, Sayı, 2, Temmuz 2010. p. 108.
- European Institute for Gender Equality. (2023). Glossary and Thesauraus. Access Address: (15.09.2023) https://eige.europa.eu/publications-resources/thesaurus/terms/1048
- eturbonews.com. (2018) Access Address https://eturbonews.com/from-siri-to-alexa-to-sophia-the-robot- innovations-changing-travel-and-tourism/
- Hare, N. & Hare, J. (1984). The Endangered Black Family: Coping with the Unisexualization and Coming Extinction of the Black Race. San Francisco: Black Think Tank.
- Herbert, B. & Aylene, S. H. (1982). Evolution of unisex names, Names, 30:1, 15-22, DOI: 10.1179/nam.1982.30.1.15
- Illich, I. (1996). Gender, (çev: Ahmet Fethi), Ankara, Ayraç Yay., 1996 s. 13-15.
- islamtheultimatepeace.com. (2023) How To Do Tawaf During Umrah?, https://islamtheultimatepeace.com/how-to-do-tawaf-during-umrah/
- Kan Ülkü, G. (2018). Konutun Cinsiyeti. Journal of Architectural Sciences and Applications, 3(2), 63-80. https://doi.org/10.30785/mbud.287911
- Karatepe, Ş. (2013). Üniversite Öğrencilerinde Cinsizetsizleşme, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi
- Kubar, Y. (2017). The effect of desexualisation on consumption preference among economic decisions. Turkish Studies (Electronic), 12(35), 519 - 536.
- Kurtoğlu, A. & Tüzel, G. B. (2021). Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Hak Temelli İzleme Yaklaşımları ve Teknikleri Eğitim Materyali, ISBN: 978-625-7666-07-7 Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği Publication, Ankara, 2021.
- Mert, S. (2020). Çok Okuyan Çok Gezen Gezi Bloğu, 1-13. (Access Address (10.10.2022): https://cokokuyancokgezen.com/magnesia-antik-kenti-aydin/comment-page-1/#comment-6879
- National Institutes of Health. (2023). What are Sex & Gender? And why do they matter in health research? Access Address (15.09.2023): https://orwh.od.nih.gov/sex-gender
- Newbery, L. (2022). Why gender-neutral bathrooms benefit all young people (Access Address (10.10.2023): https://www.latimes.com/california/newsletter/2022-03-07/8-to-3-template-8-to-3
- Nuedecker, R. (1994). Die Pracht Der Latrine, Münih.
- Openaccessgovernment.org. (2023). Gender neutral toilet signs improve attitudes towards trans and nonbinary people, Access Address, (10.09.2023) https://www.openaccessgovernment.org/gender-neutral- toilet-signs-attitudes-towards-trans-nonbinary/151503/
- projem.com. (2023). Access Address, https://www.frig.com.tr/img/oteller/pictures/17_6019690f01470.jpg
- polygon.com. (2023) Access Address, https://www.polygon.com/23561086/cortana-halo-villain-twist
- Scott, J. (2003). The Linguistic Production of Genderlessness in the Superintendency”, Reconsidering feminist research in educational leadership, ed: Michelle D. Young , Linda Skrla, Albany , State University of New York Press, 2003, p: 81.
- Yegül, F. (2006). Antik Çağda Hamamlar ve Yıkanma, (Çev. Emel Erten), İstanbul, 2006.
- youtube.com. (2022). İngiltere Alevi Kültür Merkezi ve Cemevi Semah Ekibi Oxford Üniversitesi, Access Address (09/09/2022): https://www.youtube.com/watch?v=xrkBuEExRNI
- Yüksel, M. (2018). Being genderless of public sphere and sport. Turkish Journal of Sport and Exercise, 20(3), 310- 317. https://doi.org/10.15314/tsed.471956
- Fagot, B. I. Rodgers & C. S. Leinbach, M. D. (2000). Theories of gender socialization. T. Eckes ve H. M. Trautner, (Ed.), The developmental social psychology of gender (65-90). London: Lawrence Erlbaum. 736.
- Frank Rudy Cooper. (2009). Our First Unisex President - Black Masculinity and Obama's Feminine Side, 86 Denv. U. L. Rev. 633.
- Gümüş, Ö. D., (2006). Toplumsal cinsiyet sosyalleşmesine ilişkin kuramlar, Türk Psikoloji Bülteni, Temmuz 2006, Yıl 12, Sayı, 38, S. 92.
- Joel E. Cohen. (1986). An uncertainty principle in demography and the unisex issue, The American Statistician, 40:1, 32-39. Access Address (15.09.2023): https://doi.org/10.1080/00031305.1986.10475351
- Kaya, Ö. (2020). Moda ve Giyinme Yoluyla Cinsiyetsiz Moda, 14. Uluslararası Türk Sanatı, Tarihi ve Folkloru Kongresi, Aydın Menderes Üniversity, 8 April 2020.
- Kurtoğlu, A. (2021). Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Hak Temelli İzleme Yaklaşımları ve Teknikleri, Eğitim Materyali. Access Address (10.09.2023): https://ceidizler.ceid.org.tr/dosya/toplumsal-cinsiyete-duyarli-hak-temelli- izleme-yaklasimlari-ve-teknikleripdf.pdf
- Osmanoğlu, R. (2019). Giysi Tasarımı ve Üniseks Kavramı, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi 2019.
- Palaz Erdemir & Hatice, (2010). Hellen ve Roma Toplumlarında Tuvalet ve Temizlik, Kültür Tarihimizde Hamam, edt. Emine Gürsoy Naskali ve Hilal Oytun Altun, Acta Turcica, Yıl II, sayı 2, 2010, 103-122.
- Patti, G. Courtney & C. (2016) Unisexualization, Wiley Online Library. Access Address (08.09.2023): https://doi.org/10.1002/9781118663219.wbegss393 2016
- Swanson, A. R. (2004). Unisex Research, Human Resources, Development, 15/1, Wiley Periodicals, Page, 117.
- Topaloğlu, A. (2010). Tralleis Latrinası Işığında Antik Dönemde Latrinalar ve Tralleis Latrinasının 3D Modellemesi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Aydın.
Details
| Primary Language | English |
|---|---|
| Subjects | Policy and Administration (Other) |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Publication Date | December 16, 2023 |
| Submission Date | October 31, 2023 |
| Acceptance Date | December 10, 2023 |
| Published in Issue | Year 2023 Volume: 8 Issue: 2 |
