Research Article
BibTex RIS Cite

YENİ BİR NÜSHASIYLA AHMEDÎ’NİN MİRAÇ-NAMESİ

Year 2018, Volume: 66 Issue: 2, 281 - 349, 15.12.2018

Abstract

 Miraç, ism-i alet ve bazen ism-i mekân yapan mif’âl vezninde Arapça bir kelimedir.


“Yukarı çıkma aracı” veya “yukarı çıkılacak yer” anlamlarına gelen bu kelime ıstılah


manasıyla “göğe çıkma, yükselme”dir. Hz. Muhammet’in bir mucize olarak göğe


yükselmesidir. Miraç-name ise Hz. Muhammet’in miraç mucizesini ayrıntılı olarak


anlatan eserlerdir. Siyer ve mevlit yönüyle oldukça zengin olan Türk edebiyatında Hz.


Muhammet’in hayatı anlatılırken miraç mucizesine sıkça yer verilmiştir. Ahmedî’nin


“Cemşid u Hurşîd” ve “İskender-nâme” mesnevilerinin mevlit bölümlerinde


miraciyeler bulunmaktadır. Ahmedî’nin müstakil bir “Miraç-nâme”si ise 1989’da


Yaşar AKDOĞAN tarafından ilim dünyasına tanıtılmıştır. Ahmedî’nin bu eseri Türk


edebiyatının ilk miraç-namesidir. Süleymaniye Kütüphanesi Şazeli Tekkesi 110 no.lu


Türkçe yazmada, İskender-name’nin 16b-28b varakları arasında bulunan ve 808


Rebiyülahirin’in evvelinde (1405-1406, 26 Eylül Cumartesi) yazılan 497 beyitlik


“Mir’ac-nâme” şimdiye kadar bu tek nüshayla bilinmektedir.


Bu makalede, Ahmedî’nin Mir’ac-nâme adlı eserinin başka bir nüshası


tanıtılmıştır. Bu nüsha, Süleymaniye nüshasından beyit sırası ve sayısı bakımından


farklılıklar gösterdiği gibi, bazı kelime ve ifade farklılıkları da taşımaktadır. Bu


çalışmada Ahmedî’nin miraç-namesinin iki nüshası mukayese edilmiş ve bulunan yeni


nüsha ses ve şekil bilgisi yönüyle incelenmiştir.

References

  • Akalın, M. (1994). Ahmedî’nin dili birkaç söz. TDAY-Belleten 1989, s. 9-153.
  • Akdoğan, Y. (1989). Mi’rac, mi’rac-nâme ve Ahmedî›nin bilinmeyen mi’rac-nâmesi. Osmanlı Araştırmaları IX, s. 263-310.
  • Banguoğlu, T. (2015). Türkçenin grameri. Ankara: TDK Yayınları.
  • Buran, A. (1996). Anadolu ağızlarında isim çekim (hâl) ekleri. Ankara: TDK Yayınları.
  • Çetin, M. N. (1952). Ahmedî’nin bilinmeyen birkaç eseri, TD, II/3-4, s. 103-108.
  • Daşdemir, M. (2014). Oklama yöntemiyle Türkçenin yapısal-işlevsel söz dizimi. Erzurum: Eser Yayınları.
  • Eker, S. (2002). Çağdaş Türk dili. Ankara: Grafiker Yayınları.
  • Ergin, M. (2009). Türk dil bilgisi. İstanbul: Bayrak Yayınları.
  • Gülsevin, G. ve Boz, E. (2010). Eski Anadolu Türkçesi. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Hacıeminoğlu, N. (1984). Türkçede edatlar. İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
  • Hunutlu, Ü. (2015). Köktürk ve Uygur Türkçesinde yan cümleler. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Karaağaç, G. (2015). Türkçenin ses bilgisi. İstanbul: Kesit Yayınları.
  • Korkmaz, Z. (2014). Türkiye Türkçesi grameri şekil bilgisi. Ankara: TDK Yayınları.
  • Köktekin, K. (2008). Eski Anadolu Türkçesi. Ankara: Fenomen Yayınları.
  • Mert, O. (2002). Kutadgu Bilig’de hâl kategorisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum: Atatürk Ü. Sos. Bil. Enstitüsü.
  • Ünver, İ. (1977). Ahmedî’nin iskender-nâmesindeki mevlid bölümü. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten, s. 355-411.
  • Vural, H. ve Böler, T. (2015). Ses ve şekil bilgisi. İstanbul: Kesit Yayınları.
Year 2018, Volume: 66 Issue: 2, 281 - 349, 15.12.2018

Abstract

References

  • Akalın, M. (1994). Ahmedî’nin dili birkaç söz. TDAY-Belleten 1989, s. 9-153.
  • Akdoğan, Y. (1989). Mi’rac, mi’rac-nâme ve Ahmedî›nin bilinmeyen mi’rac-nâmesi. Osmanlı Araştırmaları IX, s. 263-310.
  • Banguoğlu, T. (2015). Türkçenin grameri. Ankara: TDK Yayınları.
  • Buran, A. (1996). Anadolu ağızlarında isim çekim (hâl) ekleri. Ankara: TDK Yayınları.
  • Çetin, M. N. (1952). Ahmedî’nin bilinmeyen birkaç eseri, TD, II/3-4, s. 103-108.
  • Daşdemir, M. (2014). Oklama yöntemiyle Türkçenin yapısal-işlevsel söz dizimi. Erzurum: Eser Yayınları.
  • Eker, S. (2002). Çağdaş Türk dili. Ankara: Grafiker Yayınları.
  • Ergin, M. (2009). Türk dil bilgisi. İstanbul: Bayrak Yayınları.
  • Gülsevin, G. ve Boz, E. (2010). Eski Anadolu Türkçesi. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Hacıeminoğlu, N. (1984). Türkçede edatlar. İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
  • Hunutlu, Ü. (2015). Köktürk ve Uygur Türkçesinde yan cümleler. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Karaağaç, G. (2015). Türkçenin ses bilgisi. İstanbul: Kesit Yayınları.
  • Korkmaz, Z. (2014). Türkiye Türkçesi grameri şekil bilgisi. Ankara: TDK Yayınları.
  • Köktekin, K. (2008). Eski Anadolu Türkçesi. Ankara: Fenomen Yayınları.
  • Mert, O. (2002). Kutadgu Bilig’de hâl kategorisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum: Atatürk Ü. Sos. Bil. Enstitüsü.
  • Ünver, İ. (1977). Ahmedî’nin iskender-nâmesindeki mevlid bölümü. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten, s. 355-411.
  • Vural, H. ve Böler, T. (2015). Ses ve şekil bilgisi. İstanbul: Kesit Yayınları.
There are 17 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Research Article
Authors

Ümit Hunutlu

Publication Date December 15, 2018
Published in Issue Year 2018 Volume: 66 Issue: 2

Cite

APA Hunutlu, Ü. (2018). YENİ BİR NÜSHASIYLA AHMEDÎ’NİN MİRAÇ-NAMESİ. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten, 66(2), 281-349.